Lejkowiec Dęty jest o tyle fantastycznym grzybem, że jest mało znany i przez to rzadko zbierany przez grzybiarzy. Niejednokrotnie zapewne mijałeś go w lasach, zwłaszcza w zacienionych, wilgotniejszych częściach lasów bukowych. Są bardzo nietypowe, poprzez swój kolor mogą odstraszać poszukiwaczy grzybów jesiennych, jednakże warto zapoznać się z jego charakterystyką, gdyż jest grzybem dość aromatycznym, a i nie sposób go pomylić z innymi gatunkami.
Odkąd pamiętam, to Lejkowiec Dęty od zawsze wpadał do mojego koszyka, daje sporo frajdy przy przyrządzaniu potraw, a kulinarnie jest w mojej pierwszej 10-ce grzybów wartych spróbowania z uwagi na smak, kwalifikuję go jako grzyba smacznego. Ponadto jest grzybem dopuszczonym do obrotu, ale rzadko można go spotkać w sprzedaży.
Lejkowiec Dęty - szybka charakterystyka
- łac.: Craterellus cornucopioides
- okres występowania : VIII – XI
Wygląd Lejkowca Dętego
Lejkowiec Dęty jest bardzo charakterystyczny, można nauczyć się go rozpoznawać dość szybko. Jeśli już raz zdobędziesz się na odwagę jego zebrania, to już stale będziesz po niego sięgał w lesie.
Kapelusz: kolor kapelusza jest w odcieniach ciemnoszarych, czarnych, brązowoczarnych, zdarzało mi się spotkać Lejkowca Dętego również w kolorze jasnobeżowym, ale bardzo rzadko. Owocniki w kształcie lejka, pusty w środku. Lejek, jak tworzy, przebiega przez cały owocnik i sięga do samej podstawy. U młodych owocnikach Lejkowiec Dęty posiada brzeg podwinięty, u starszych bardziej rozpostarty i pofałdowany nierównomiernie.
Powierzchnia jest nieco łuseczkowata, przypomina nieco strukturę skóry.
Wymiary dorosłych owocników do około 12 cm wysokości i 7 cm średnicy.
Hymenofor: w młodych owocnikach gładki, jaśniejszy od kapelusza, w odcieniach szarych lub szaroniebieskawych. W starszych owocnikach powierzchnia hymenoforu staje się pomarszczona.
Trzon: jest centralnie ułożony wg kapelusza, z uwagi na budowę lejkowatą płynnie przechodzi kapelusz w trzon. Kolor trzonu od góry w kolorze hymenoforu, a u podstawy w odcieniach wnętrza kapelusza, czyli ciemniejszy. Oczywiście pusty w środku.
Miąższ: bardzo cienki, do 2 mm grubości, dość zwarty, sprężysty, ale i dość łamliwy, poddający się roztargiwaniu. Kolory od szarego, do ciemnoszarego i czarnego lub też czarnobrązowego.
Zapach: przyjemny, aromatyczny.
Smak: łagodny.
Dopuszczenie do obrotu w Polsce: Tak – dopuszczony do obrotu.
Wysyp zarodników: biały.
Występowanie Lejkowca Dętego
Lejkowiec Dęty występuje od sierpnia do listopada w lasach liściastych, najczęściej w lesie bukowym, czasami w dębowym. Tworzy mikoryzę przeważnie z bukami. Czasem spotykam go w lasach mieszanych, ale w towarzystwie buków.
Jest dość częstym grzybem, wyrasta grupami, jako pojedyncze owocniki lub pozrastane ze sobą w gęste kępy nawet po kilkanaście owocników, mogą występować w rzędach, skupiskach. Jeśli trafisz na Lejkowca Dętego, to może okazać się, że z jednego miejsca zbierzesz nawet kilkaset owocników. Jest dość pospolitym gatunkiem występującym na glebie.
Wartości i zastosowanie Lejkowca Dętego
Jedni Lejkowca Dętego określają, jako smaczny, a inni jako o przeciętnych walorach smakowych. Mnie smakuje dość specyficznie, niepowtarzalnie, wydziela wg mnie przyjemny aromat, kwalifikuję go jako grzyba smacznego o ciekawym aromacie. Staram się przy tym zbierać młodsze owocniki, im są starsze tym twardsze i nieco łykowate.
Jeśli ktoś mówi o Lejkowcu Dętym, to przede wszystkim wspomina o aromatycznym farszu do pierogów. Ja uwielbiam go duszonego na maśle, wydziela on dość sporo wody i sos przygotowany na tym grzybie przybiera szybko czarną barwę. Po prostu siekam go na drobne kawałki, można go nawet rwać na strzępy i poddusić w sosie własnym z odrobiną śmietany.
Jest też Lejkowiec Dęty dobrym suszonym dodatkiem do bigosu, jeśli ususzysz go w całości, to po namoczeniu nabierze pierwotnego kształtu. Można również ususzyć go i zmielić na ciemną mąkę o przyjemnym aromacie. Mąkę można dodawać do zup, potraw, sosów.
Gatunki podobne do Lejkowca Dętego
W zasadzie Lejkowiec Dęty jest na tyle charakterystycznym grzybem, że nie sposób go pomylić z jakimkolwiek innym gatunkiem. Widywałem jednak Lejkowca Dętego w kolorze jasnobeżowym, ale to był nadal ten sam gatunek grzyba.
Inne nazwy Lejkowca Dętego: lejek, trąba, cholewka, skórzak, kominek.
