Zamek w Czchowie wpisał się w trasę całkiem przypadkowo.
Tego dnia nie posiadałem sprecyzowanego planu działania, wytyczonych miejsc, do których chciałem dotrzeć. Zapowiadał się słoneczny dzień po ubiegłodniowym deszczu. Słońce wstaje o porze dość nieprzyzwoitej, w końcu okres przesilenia letniego sprawia, że wieczory niemal zlewają się z porankami. Plan był jeden, sfilmowanie kilku zamków, na pierwszy wybrałem Zamek w Niepołomicach, natomiast resztę zostawiałem przypadkowi. Kiedy nadeszła decyzja odwiedzenia Zamku w Czchowie, na mojej drodze pokazały się również Kamienie Brodzińskiego ukryte w lesie, których pokusie sfilmowania/sfotografowania nie mogłem się oprzeć, o czym opiszę wkrótce.
Jadąc do Czchowa miałem w oczach ruinę kawałka baszty na wzgórzu sprzed ponad 30 lat i tylko wyrywkowe informacje, że dzieją się na Zamku w Czchowie prace konserwatorskie. OK, cel dzisiejszego dnia namierzony, sprawdzimy dokładniej, co dzieje się na Zamku Czchów.
Jak daleko do Zamku w Czchowie?
Odległość od Wawelu w Krakowie:
Około 1390 rzutów beretem w linii prostej – w moim przypadku KAPELUSZEM … a jeden rzut beretem to 42,1 m., wg oficjalnego rekordu ustanowionego w 2012 r. na Mistrzostwach Świata w Krotoszynie … i tej miary się trzymamy.
Krótki zarys historyczny warowni Zamek w Czchowie
Kiedy po przekroczeniu drewnianego mostu na Zamek w Czchowie, po przejściu przez Bramę Główną i dziedziniec wypełniony eksponatami bojowymi, kiedy wejdziesz do przybudówki przy wieży stanowiącej również wejście na jej szczyt, ujrzysz mała salkę wystawową, naprawdę małą, dosłownie z kilkoma tablicami i eksponatami.
Na tych tablicach jest kilka informacji z dziejów zamku, w większości z czasów rekonstrukcji, jest też wykaz chronologiczny wydarzeń historycznych.
I tak Zamek w Czchowie powstał na przełomie XII/XIV wieku i jako pierwszy element wybudowana została wieża, której dolna część wydaje się jeszcze zachowana z oryginały. Z informacji wynika, że w pierwszej połowie XIV wieku rozbudowywano Zamek w Czchowie, dobudowano wówczas mury obronne, budynek mieszkalny oraz pierwszą bramę .. Natomiast z końcem XIII wieku odnotowano najazd tatarski na Zamek w Czchowie.. Czyli najazd na zamek był przed rozbudową zamku? Czy najazd był na samą wieżę zamkową? Dopiero w innych źródłach doczytałem, że wieża była na początku otoczona drewnianymi fortyfikacjami, które zastępowano w przyszłości murem kamiennym już po najeździe Tatarów.
Zainteresowało mnie, co takiego widział Władysław Jagiełło w tym zamku, tak niewielkim, że w latach 1397 – 1423 pięciokrotnie odwiedzał to miejsce? Tego się nie dowiemy, jednak faktem jest, iż bywał tutaj nader często, może panująca nad Dunajcem cisza w ówczesnych czasach? Ta cisza musiała być potężna, brak rozwoju cywilizacyjnego, pędzącego świata, kurz wydobywający się spod kopyt koni przemierzających polne, dzikie ścieżki… To musiał być wyjątkowy czas, chciałbym ujrzeć i przeżyć choć przez chwilę czasy dzikiego średniowiecza, gdzie głównymi dźwiękami w przestrzeni były dźwięki Natury.
Historia Zamku w Czchowie była bardzo krótka i brak w niej było porywczych epizodów, w połowie XVII wieku podobno zamek był już opuszczony i zaczął popadać w ruinę, później jeszcze wystąpił epizod używalności wieży w wieku XVIII, jako więzienia, jednak trwało to bardzo krótko…
Było kilka prób odbudowania zamku, jednak dopiero w 1993 roku coś zaczęło się dziać na poważnie, prace archeologiczne, odkopanie fragmentów murów, zabezpieczanie i rozbudowa wieży, później stawianie bramy, mostu. Prace trwają nadal i będą trwały, choć już teraz wygląda to dość przyzwoicie.
Jak zwiedzać Zamek w Czchowie?
Parkując na parkingu dotrzesz bez żadnych przeszkód, dosłownie za kilka minut jesteś pod Zamkiem w Czchowie. Jest most drewniany, oczywiście nowy, wchodzisz przez Bramę Główną, przy której jest też trochę sprzętu bojowego z czasów średniowiecza, drabina po której jednak się nie wspinasz, bo jest typowo dekoracyjna. W Bramie wiszą dość sporych rozmiarów płótna dekoracyjne, całość wygląda współcześnie z zadaszeniem drewnianym, jest to nowy, zrekonstruowany obiekt.
Wchodzisz na dziedziniec, na którym jest wystawionych kilka makiet bojowych i armaty średniowieczne, jest zejście do piwnic pod dziedzińcem, które jednak nie są zagospodarowane. Intuicja podpowiada, że kiedyś będzie w piwnicach jakaś wystawa historyczna, co byłoby wskazane dla uatrakcyjnienia.
Możesz także obejść basztę z przybudówką dookoła kamiennymi schodkami od prawej strony.
Jednak głównym celem na dzień dzisiejszy, póki jeszcze nie ma (a może będzie) odbudowanego Budynku Mieszkalnego na Dziedzińcu, jest wieża, której ruiny zostały zabezpieczone i nadbudowano drugą część kamienną oraz wykonano zwieńczającą nadbudówkę drewnianą, z której popodziwiasz Dolinę Dunajca i Czchów. Ponoć w przejrzysty dzień widać stąd również część Tatr, jednak nie dane mi było sprawdzenie tej informacji, widoczność podczas mojej wizyty wynosiła zaledwie kilkanaście kilometrów mimo względnie ładne pogody.
Na wieżę wchodzisz krętymi schodami, co kilkanaście stopni jest ulokowana mijanka dla wchodzących i schodzących. Przez wejściem do wieży, w przybudówce, jak już wspomniałem jest mini wystawa wykopalisk archeologicznych. Jak przekazano mi informacje, są to repliki, choć wyglądają na oryginalne. Jest też puszka dla Stowarzyszenia zajmującego się rekonstrukcją, co stanowi opłatę za wstęp na wieżę.
Wspieranie odbudowy takich obiektów jest bardzo ważne, wszak dzięki temu można poczuć nieco z klimatu średniowiecza.
Wystawa machin oblężniczych i sprzętu bojowego na Zamku w Czchowie
Podążajmy teraz w kierunku wyjścia i zobaczmy na wystawiane sprzęty. Cała wystawa jest jakby podzielona na 3 części: Średniowieczna, Nowożytna, Okres II Wojny Światowej. Oczywiście jest w kilku miejscach usytuowana tablica informacyjna z zaznaczonymi punktami, dzięki której nie przeoczysz ważnych eksponatów.
Na dziedzińcu zamkowym i w bliskim otoczeniu Zamku w Czchowie zlokalizowano eksponaty średniowieczne i nowożytne, a wśród nich: Dźwig do oblewania smołą, oczywiście usytuowany na murze, w roku, mimo iż sam mur ma wysokość może niespełna 3 metrów… Drabina szturmowa, ale ta chyba wyprowadza na dach Bramy wjazdowej… Taran, Trebusz, Wineja oraz sporo innych. Za zadanie masz odnaleźć wszystkie – wielki plus za wspaniałe opisy przy każdym eksponacie.
Jeśli chodzi o okres nowożytny, to Moździerz, Falkonet, Armata wyglądają naprawdę apetycznie, jeśli tak wypada się wyrazić. Po prostu, jakby była możliwość, wziąłbym i huknął z takiej armaty pamiętając wrażenia ze strzelania armatniego na Twierdzy Kłodzko.
Całość nosi nazwę Grodzisko – Miejski Park Zieleni i Wypoczynku w Czchowie i jest to punkt na historycznej mapie Szlaku II Wojny Światowej. Na szczycie wzniesienia zlokalizowany jest schron nr 8864 typu Kochbunker – jednoosobowy, betonowy schron obserwacyjny, działający czasami, jako bojowy punkt oporu. Wokół niego, jak i na parkingu, czy też od wschodniej strony Zamku w Czchowie ustawionych jest kilka armat, CKM-ów, jest też kuchnia polowa. Armaty czasami mają białe ogumienie z fabryki Stomil i dopada pytanie, dlaczego ogumienie jest białe, a nie w kolorze moro? Tak szybko przypomniała mi się sytuacja podczas Święta Niepodległości w Warszawie którego ś roku, gdzie przywieziono na defiladę czołgi na lawetach, które miały… świeży wypastowane gąsienice. Może i podobny zamysł był tego ogumienia? Może te armaty miały przede wszystkim ładnie wyglądać podobnie do czołgów? Coś w tym jest, bo większość sprzętu bojowego ma kilka warstw farby na sobie, żeby wyglądały na ładniejsze, taki przerost formy nad treścią…
Kilka wskazówek praktycznych
- Wybierając się na Zamek w Czchowie zabierz trochę drobiazgów, płatność za wejście na wieżę gotówkowa, najchętniej w bilonie.
- Samochód, motocykl, możesz pozostawić na parkingu od zachodniej strony, jest on darmowy, co stanowi wielki plus.
- Nie musisz się martwić o jakieś bezdroża, tak więc obuwie turystyczne nie jest wymagane, do przejścia masz zaledwie kilkaset metrów.
- Warto przy każdym sprzęcie bojowym z wystawy poczytać o nich informację, sporo rozjaśniają.
- Pamiętaj o wszystkich trzech okresach z wystawionymi eksponatami: średniowieczny, nowożytny, II Wojny Światowej. Postaraj się odnaleźć wszystkie, są one rozmieszczone w różnych miejscach, a lokalizację masz zaznaczoną na tablicach informacyjnych.
W skrócie, jak dotrzeć do Zamku w Czchowie
Najprostszym sposobem jest dojazd na parking, wjeżdżasz na niego od strony Rynku, na którym znajduje się kierunkowskaz w drogę. Droga ta jest jednokierunkowa i wyjeżdżasz po wizycie na drogę główną od południa.
Od parkingu masz dwie ścieżki prowadzące na Zamek w Czchowie, jedna z nich jest przy wiacie, a druga za budką z lodami. Zalecam, z uwagi na wystawę, aby rozpocząć jedną, a wrócić drugą, wówczas zobaczysz więcej, no i nieco więcej doświadczysz, a o doświadczanie przede wszystkim chodzi.
Szlaki na trasie:
Zielony Szlak Tarnów – Rajbrot, który przebiega przez Rynek w Czchowie oraz przez Prom Czchów.
Przebiega w okolicy również Trasa Rowerowa – po wschodniej stronie Dunajca,
Co warto zobaczyć w okolicy?
Czchów ma prawa miejskie, nie jest zbyt urokliwym miejscem i mniej znanym turystycznie, ale ma kilka punktów, do których warto zaglądnąć, jak i okolica może zachęcić do całodniowego pobytu.
W okolicy warte zobaczenia:
- Zabytkowy Rynek w Czchowie, dojdziesz do niego z parkingu przez mały park, gdzie również możesz odpocząć.
- Przeprawa Promowa przez Dunajec – Prom Czchów, dosłownie kilka rzutów Kapeluszem na wschód, Prom jest bezpłatny, jednak jeśli chodzi o samochody, to obecnie występowało jakieś wyzwanie techniczne i przeprawa dotyczy wszystkich za wyjątkiem samochodów.
- Jaśkowy Sad – po drodze na Prom na Dunajcu, gdzie można pokarmić alpaki, a i wypożyczyć rower, a po przeprawie promem macie szlak rowerowy.
- A jeśli zapragniecie nieco więcej ochłody, to plaża na Kąpielisku Chorwacja, kilkadziesiąt rzutów Kapeluszem w kierunku północno-wschodnim zawsze ugości. Jest tutaj też pole namiotowe, ale z opinii wynika, że jest to miejsce dość imprezowe, więc osobiście wybrałbym bardziej zaciszne miejsce na nocleg pod nieboskłonem.
- Zamek w Czchowie
- Parking
- Dodatkowa mini wystawa sprzętu wojskowego
- Miejski Park Zieleni i Wypoczynku
- Rynek w Czchowie
- Przeprawa promowa na Dunajcu
- Zapora Jeziora Czchowskiego
- Jaśkowy Sad
- Kąpielisko Chorwacja
Zobacz film z Zamku w Czchowie
Przeglądnij galerię zdjęć Zamku w Czchowie
Drogi Czytelniku, Droga Czytelniczko, Drodzy odwiedzający moją stronę CudnaPolska.pl… Jeśli moim wpisem Was zachęciłem do odwiedzenia tego miejsca, albo zainspirowały Was informacje, które przygotowałem, to w ramach wdzięczności możecie nawet drobną kwotą / wirtualną kawą wesprzeć moją działalność. Utrzymanie sprzętu fotograficznego, drona i serwerów kosztuje niemałą kwotę. Jeśli więc wywołałem w Tobie chęć ruszenia się z przed telewizora, aby pooddychać najzwyczajniej życiem i pragnieniami, to kliknij w poniżczy obrazek, gdzie będziesz mógł odwdzięczyć się za dostarczone informacje i mobilizację do działania. Nawet najmniejsze espresso doda mi sił podczas nocnego przygotowywania materiałów. Wasze wsparcie naprawdę motywuje do jeszcze większego wysiłku.
Z góry dziękuję i cieszę się z Twoich odwiedzin – zapraszam ponownie 🙂
Pingback: Prom Czchów - czy może niedługo zniknąć ta atrakcja na Dunajcu? - Cudna Polska