Krasnoborowik Ceglastopory, choć bardziej mi brzmi w głowie starsza nazwa tego grzyba – Borowik Ceglastopory, w lasach podgórskich, gdzie odwiedzam lasy najczęściej jest bardzo pospolitym gatunkiem grzybów. Jednak wydaje mi się, że mało kto go nadal zna, mało kto go zbiera, bardzo często jest on wyrywany i wyrzucany. Dlaczego tak się dzieje? Chodzi o brak doświadczenia w rozpoznawaniu kolorowych borowików występujących w Polsce, których jest dość sporo. I przy okazji przeświadczenie, że można się zatruć tym grzybem, jesli nie dokładnie się go obrobi termicznie.
Krasnoborowik Ceglastopory jest na tyle specyficzny i łatwy do rozpoznania, że warto nauczyć się identyfikować jego cechy odróżniające od innych gatunków borowików kolorowych naszych lasów. Jest dobrym grzybem o przyjemnym smaku, jędrnym i warto go zbierać.
Mam nadzieję, że po tej lekturze zwiększy się świadomość grzybiarzy w zakresie cech rozpoznawczych tego gatunku i zacznie on częściej trafiać do koszyków niż rzucony, wyrwany na glebę.
Krasnoborowik Ceglastopory - szybka charakterystyka
- łac.: Neoboletus erythropus
- okres występowania : V – XI
Wygląd Krasnoborowika Ceglastoporego
Kapelusz: Kształt kapelusza u młodych owocników jest półkolisty, przechodzący z wiekiem w poduchowaty, a na starość w płaski lub nawet lekko wklęsły. Kolor Kapelusza to odcienie brązowego, od odcieni kasztanowobrązowych do nawet czarnobrązowego, u starszych owocników może przyjmować odcień bordowobrązowy, lub rozjaśniać się nieco w odcienie szarobrązowego.
Powierzchnia kapelusza w czasie suchej pogody jest lekko zamszowata lub filcowata, na starość może być bardziej gładka, natomiast robi się śliska i nieco lepka, jeśli kapelusz staje się wilgotny.
Wymiary jakie osiąga, to nawet do 20 cm średnicy u starych owocników.
Hymenofor: rurki z porami w kolorze zmieniającym się z wiekiem owocnika, u bardzo młodych żółtooliwkowe, szybko zmieniające się na jasnopomarańczowe, potem ciemniejące i jeszcze młode owocniki przybierają kolor już krwistoczerwony (stąd jego nazwa), ciemnoczerwony lub nieco jaśniejszy czerwony. Kolor porów intensywny. U starych owocników mogą nieco wyblaknąć i odbarwiać się w kierunku oliwkowo-czerwonego. Pory po naciśnięciu momentalnie sinieją, bardzo intensywnie w kolor ciemnogranatowy.
Same rurki po przekrojeniu są żółte do oliwkowożółtego, u starych owocników nawet do 3 cm długości. Przy trzonie są wycięte zatokowato. Rurki również się przebarwiają na granatowo.
Trzon: pełny, za młodu gruby, poduchowaty, u starszych bardziej cylindryczny, często brzuchowato-bulwiasty u podstawy. Na zewnątrz trzon Krasnoborowika Ceglastoporego ma strukturę zamszową, kosmkową, delikatnie ziarnistą w kolorze karminowym/czerwonym na żółtopomarańczowym tle 9brak siateczki na trzonie). Po uciśnięciu, nawet delikatnym natychmiast przebarwia się na ciemnogranatowo.
Miąższ: zwarty, twardy, jędrny, w kolorze żółtym, po przekrojeniu przebarwia się na ciemnoniebiesko/ciemnogranatowo. Czas przebarwiania nie jest stały dla wszystkich owocników i może się różnić, jedne owocniki przebarwiają się szybciej, inne bardzo szybko, a jeszcze inne nieco wolnej. Następnie stopniowo przebarwienie ustępuje, blednie.
Zapach: delikatnie grzybowy, przyjemny.
Smak: łagodny.
Dopuszczenie do obrotu w Polsce: Nie dopuszczony do obrotu.
Wysyp zarodników: oliwkowo-brązowy.
Sposób odżywiania: mikoryza.
Podłoże: gleba.
Występowanie Krasnoborowika Ceglastoporego
Krasnoborowik Ceglastopory występuje częściej w górach i miejscami masowo, poza górami sporo rzadziej. Owocnikuje od maja, czasami nawet na długi weekend majowy lub z końcem kwietnia, jeśli jest ciepła i wilgotna wiosna. Występuje do października, a czasami nawet i w listopadzie.
Mikoryzuje z jodłami, sosnami, bukami, dębami. Spotykam go najczęściej w lasach jodłowych, bukowych, jodłowo-bukowych. Występuje na ziemi, preferuje podłoże kwaśne, choć zdarzało się, że zbierałem niektóre owocniki z wnętrza spróchniałego pnia. Największe zbiory Krasnoborowika Ceglastoporego przypadają z mojego doświadczenia na sierpień/wrzesień.
Wartości i zastosowanie Krasnoborowika Ceglastoporego
Krasnoborowik Ceglastopory uważany jest przez niektórych za smaczny grzyb. Wg mnie jest przeciętny przy przyrządzaniu sosów, zup. Dużo lepiej sprawuje się w marynacie, jest bardzo jędrnym grzybem, ale musza być młode owocniki. Suszę je również na zimę, czy też mrożę po obgotowaniu.
Jeśli chodzi o wrażliwość jelitową i możliwość lekkiego przytrucia tym grzybem, jeśli jest niedogotowany, to zaleca się po obgotowaniu odlać wywar i dopiero przetwarzać powtórnie. Ja tego nie czynię i nigdy nie miałem żadnych wyzwań z trawieniem, po prostu dobrze gotuję, dobrze podduszam w śmietanie i mój organizm toleruje tego grzyba.
Jednak organizmy są różne i jeśli nie masz pewności co do tolerancji tego gatunku, to warto właśnie wstępnie obgotować, odlać wywar i dopiero przyrządzać potrawę. Jednak na surowo, należy pamiętać, że może zaszkodzić i surowy posiada właściwości trujące, powodujące dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
Gatunki podobne do Krasnoborowika Ceglastoporego
- Modroborowik Ponury (Suillellus luridus): grzyb jadalny, ale podobnie, jak Krasnoborowik Ceglastopory na surowo może powodować dolegliwości układu pokarmowego. Odróżnia go siateczka na trzonie i jaśniejszy kapelusz.
- Krasnoborowik Żółtoczerwony (Neoboletus xanthopus): grzyb jadalny, spokrewniony z Krasnoborowikiem Ceglastoporym, o trzonie w kolorze żółtopomarańczowym i strukturze smug, małych plamek, pory ma bardziej wpadające w żółtopomarańczowe odcienie. W Polsce występuje rzadko.
Jeśli znalazłeś inspirację, albo przydatne informacje, to możesz odwdzięczyć się wspierając moją twórczość i postawić mi wirtualne espresso lub latte, które uwielbiam. To zawsze motywuje, z góry dziękuję 🙂
Zobacz film o Krasnoborowiku Ceglastoporym
Przeglądnij galerię zdjęć Krasnoborowika Ceglastoporego
Jeśli doceniasz treści, które dla Ciebie przygotowałem, masz możliwość wyrażenia swojego uznania, na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy, która niezwykle motywuje do dalszego działania 🙂
