Koźlarz Różnobarwny przez wielu jest uznawany po prostu za odmianę Koźlarza Babki, jednak tak nie jest. W kwestii kulinarnej nie jest do odróżnienia, jeśli chodzi o smak, natomiast wyróżnia się barwą, przebarwianiem się miąższu i występowaniem. Upodobał sobie wilgotne rejony występowania brzóz, często mokradła, jednak z uwagi na rzadkość raduje oczy, gdy akurat napotkasz stadko tych wyjątkowych grzybów.
Koźlarz Różnobarwny - szybka charakterystyka
- łac.: Leccinum variicolor
- okres występowania : VIII – XI
Wygląd Kożlarza Różnobarwnego
Kapelusz: w odcieniach szarobrązowych, jaśniejszych, ciemniejszych, dość zmienny barwnie, z charakterystycznymi jaśniejszymi plamkami. Za młodu półkolisty, na starość poduchowaty.
Powierzchnia kapelusza Koźlarza Różnobarwnego jest sucha i matowa, lekko filcowata, w okresach wilgotnych staje się śliska.
Wymiary kapelusza od 6 do 12 cm średnicy.
Hymenofor: rurki z porami białawymi do lekko kremowych, dość długie nawet do 25 mm, dość mocno wycięte przy trzonie. Przy uszkodzeniu często przebarwiają się czerwonawo.
Trzon: centralnie usytuowany względem kapelusza, długi do 20 cm. Pełny, smukły, cylindryczny lub wygięty, zwłaszcza w dolnej części. U podstawy trzonu rozszerzający się, bywa również w podstawie trzonu przebarwiony na niebieskozielono. Powierzchnia trzonu biaława, kremowa z mnóstwem ciemnych, szarych, czarniawych kosmków.
Miąższ: w odcieniach białawy do białokremowego, Przebarwia się w górnej części na różowawo, w podstawie trzonu po dłuższym czasie przebarwia się, mniej lub bardziej intensywnie na niebieskozielono. Miąższ Koźlarza Różnobarwnego jest jędrny w kapeluszu, z wiekiem staje się gąbczasty, a w trzonie łykowaty.
Zapach: słaby, ale przyjemny.
Smak: przyjemny, delikatnie grzybowy.
Dopuszczenie do obrotu w Polsce: Tak, dopuszczony do obrotu handlowego w Polsce.
Ochrona gatunkowa w Polsce: nie objęty ochroną gatunkową.
Wysyp zarodników: odcienie brązu.
Sposób odżywiania: mikoryza.
Podłoże: gleba.
Gdzie i kiedy występuje Koźlarz Różnobarwny
Koźlarz Różnobarwny, podobnie jak Koźlarz Babka upodobał sobie do życia w mikoryzie brzozy. Jednak uwielbia podmokłe tereny, mocno trawiaste. Jest gatunkiem dość rzadkim, w niektórych regionach Polski sugeruje się jego ochronę, jednak nie jest poddany ochronie prawnej w Polsce. Owocnikuje od sierpnia do października. Można go spotkać w lasach liściastych, mieszanych, trawiastych i wilgotnych.
Koźlarz Różnobarwny i jego wartości oraz zastosowanie
Koźlarz Różnobarwny, podobnie jak wszystkie koźlarze, jest grzybem smacznym, jednak nie wszyscy zużywają do potraw i przetworów całe owocniki. Najczęściej wykorzystuje się kapelusze, a nóżki z uwagi na łykowatość zostają pominięte. Jest w tym trochę racji, jednak ja nie marnuję trzonów i jeśli nie są to młode, jędrne owocniki, które idą wraz z trzonami do marynaty, to suszę je i potem mogę je zmielić na mączkę grzybową.
Wspomniałem już o marynacie i do tego młode Koźlarze Różnobarwne nadają się wyśmienicie, ale mówię tutaj o młodych, jędrnych owocnikach. Starsze, zwłaszcza w okresach mocno wilgotnych bardzo mocno wchłaniają wilgoć, deszcz i stają się gąbczaste, nasiąknięte wodą. Takie stare kapelusze wrzucam też do suszarki, podczas procesu suszenia miąższ szarzeje, a nawet prawie czernieje, jednak nie wpływa to na walory smakowe. Oprócz marynowania i suszenia, Koźlarz Różnobarwny nadaje się do duszenia, do przygotowania sosów grzybowych, zupy grzybowej i mówimy tutaj o kapeluszach, nóżki po prostu będą zbyt łykowate, aby pasowały do tych dań.
Pamiętajmy również o bardzo ważnej kwestii, jeśli chodzi o Koźlarza Różnobarwnego, starsze owocniki dość często będą zaczerwione, jednak może to nie być widoczne w samym miąższu, a larwy bardzo często posiłkują się podczas konsumpcji długimi rurkami. Należy się tutaj bacznie przyglądać właśnie rurkom, gdyż można je przeoczyć, a to da w konsekwencji mięsną niespodziankę w potrawie.
Gatunki podobne do Koźlarza Różnobarwnego
- Koźlarz Babka (Leccinum scabrum): grzyb jadalny, wyrasta również pod brzozami, w odcieniach kapelusza jasno-, żółto-, cynamonowo-, szaro-brązowego, miąższ po przekrojeniu nie przebarwia się lub lekko różowieje.
- Koźlarz Czarnobrązowy (Leccinum melaneum): grzyb jadalny, wyrasta również pod brzozami, jest to odmiana Kożlarza Babki, odcień kapelusza ciemnoszaro-czarny, czarno-brązowy.
- Koźlarek Grabowy (Leccinellum griseum): grzyb jadalny, wyrasta przeważnie pod grabami, w odcieniach kapelusza żółto-szarej, żółto-brązowej, szarobrązowej, miąższ po przekrojeniu nabiega fioletowo-szaro, do szaroczarnego.
Inne nazwy Koźlarza Różnobarwnego: kozak zmienny, pociech zmienny.
© CudnaPolska.pl - Adam Chowaniec
Jeśli znalazłeś inspoirację, albo przydatne informacje (które zawsze prowadzą do oszczędności finansowych, z czego się cieszę), to możesz owymi korzyściami podzielić się ze mną, wspierając moją twórczość, która też kosztuje spore pieniądze. Kliknij w poniższy link, który da Tobie możliwość odwdzięczenia się i postawienia mi espresso lub latte, które uwielbiam. Z góry dziękuję 🙂
Przeglądnij galerię zdjęć Koźlarza Różnobarwnego
Drogi Czytelniku, Droga Czytelniczko, Drodzy odwiedzający moją stronę CudnaPolska.pl… Jeśli moim wpisem Was zachęciłem do odwiedzenia tego miejsca, albo zainspirowały Was informacje, które przygotowałem, to w ramach wdzięczności możecie nawet drobną kwotą / wirtualną kawą wesprzeć moją działalność. Utrzymanie sprzętu fotograficznego, drona i serwerów kosztuje niemałą kwotę. Jeśli więc wywołałem w Tobie chęć ruszenia się z przed telewizora, aby pooddychać najzwyczajniej życiem i pragnieniami, to kliknij w poniżczy obrazek, gdzie będziesz mógł odwdzięczyć się za dostarczone informacje i mobilizację do działania. Nawet najmniejsze espresso doda mi sił podczas nocnego przygotowywania materiałów. Wasze wsparcie naprawdę motywuje do jeszcze większego wysiłku.
Z góry dziękuję i cieszę się z Twoich odwiedzin – zapraszam ponownie 🙂
© CudnaPolska.pl - Adam Chowaniec - zdjęcia stanowią wyłączną własność intelektualną autora