Sromotnik Smrodliwy (Phallus impudicus) – bezwstydny fallus

You are currently viewing Sromotnik Smrodliwy (Phallus impudicus) – bezwstydny fallus

Sromotnik Smrodliwy, niegdyś nazywany Sromotnikiem Bezwstydnym to grzyb dość charakterystyczny i nader ciekawy. W młodym stadium uznawany za jadalny, a kiedy kilka godzin później przeobrazi się w dojrzały owocnik, będzie go można wyczuć z daleka, ponieważ wydziela bardzo intensywny zapach padliny, czym przyciąga do siebie muchy.

Sromotnik Smrodliwy - szybka charakterystyka

  • łac.: Phallus impudicus

  • okres występowania : V – XI

niejadalny
lasy iglaste
lasy liściaste
lasy mieszane
parki

Wygląd Sromotnika Smrodliwego

Owocnik: w stadium początkowym przybiera postać tzw. czarciego jaja, jest ono elastyczne w kolorach białawych, stopniowo zaczyna wydobywać się coraz bardziej na powierzchnię, jest przytwierdzone do podłoża dość długimi, przypominającymi korzenie, strzępkami grzybni. W końcu jajo pęka i bardzo szybko rośnie z niego dojrzała forma owocnika.

Główka: w kształcie dzwonkowatej, pokryta oliwkowozieloną, ciemnozieloną mazią śluzowatą zawierającą zarodniki. Po spożyciu przez muchy główka pozostaje białawożółtawa z wyraźnymi pustymi jamkami. Na samym szczycie główki jest biaława osłonka zasłaniająca otwór do wnętrza owocnika.

Wymiary czarciego jaja to od 3 do 6 cm średnicy. Natomiast w dojrzałym owocniku główka ma do 6 cm wysokości i 4 cm średnicy.

Trzon: bardzo kruchy, cylindryczny, centralnie usytuowany względem kapelusza, nieco węższy o góry, gąbczasty, porowaty, pokryty drobnymi komorami, w odcieniach białawych do białożółtawych.

Miąższ: gąbczasty, kruchy, porowaty, białawy do białawożółtawego.

Zapach: w stadium czarciego jaja zapach rzodkiewki, dojrzały intensywnie śmierdzi padliną.

Smak: w stadium czarciego jaja smak rzodkiewki.

Dopuszczenie do obrotu w Polsce: nie jest objęty ochroną gatunkową w Polsce.

Ochrona gatunkowa w Polsce: nie jest objęty ochroną gatunkową w Polsce.

Wysyp zarodników: zielonkawy.

Podłoże: gleba.

Stary owocnik Sromotnika Smrodliwego
Stadium dojrzałe Sromotnika Smrodliwego
Dwa czarcie jaja Sromotnika Smrodliwego
Stadium czarciego jaja Sromotnika Smrodliwego
Sromotnik Smrodliwy już bez warstwy zarodnikowej

Gdzie i kiedy występuje Sromotnik Smrodliwy

Sromotnik Smrodliwy jest dość powszechnym gatunkiem. Wyrasta od maja do listopada we wszystkich typach lasów, jednak najczęściej można go napotkać w okolicach buków, grabów,  sosen, w zaroślach, parkach, w miejscach bardziej wilgotnych i zacienionych, lubi towarzystwo gleby żyznej, bogatej w próchnicę.

Sromotnik Smrodliwy i stado much
Muchy pomagają Sromotnikom Smrodliwym w roznoszeniu zarodników

Sromotnik Smrodliwy i jego wartości oraz zastosowanie

Sromotnik Smrodliwy jest uważany za gatunek niejadalny. Dojrzały owocnik, którego wzrost następuje bardzo szybko, bo zaledwie do kilku godzin, cuchnie padliną i jest mocno wyczuwalny z dość daleka. Zapach ten zwabia muchy, które zjadając go zabierają ze sobą w dalszą podróż zarodniki, przyczyniając się do rozpowszechniania tego gatunku po okolicy.

Są jednak kraje i kultury, gdzie spożywa się młode owocniki w formie tzw. czarciego jaja, jednak należy pozbyć się otaczającej go skórki i galaretki. Młody Sromotnik Smrodliwy, w stadium czarciego jaja, ma smak przypominający rzodkiewkę i można go smażyć, dusić, a nawet marynować. W Polsce również są amatorzy tego grzyba, ja osobiście nie jadłem, choć nie wykluczam, że może kiedyś skosztuję.

Sromotnik Smrodliwy przekrój przez czarcie jajo
Przekrój czarciego jaja

Gatunki podobne do Sromotnika Smrodliwego

  • Sromotnik fiołkowy (Phallus hadriani): grzyb niejadalny, z jajem w kolorach różowawych, rzadki gatunek.
  • Sromotnik woalkowy (Phallus duplicatus): grzyb niejadalny – z zasnówką siatkowatą poniżej główki, rzadki gatunek.
  • Mądziak psi (Mutinus caninus): grzyb niejadalny, znacznie mniejszy z nieco inaczej wykształconą główką.

Inne nazwy Sromotnika Smrodliwego: Sromotnik Bezwstydny – stara nazwa, sromotnik śmierdzący, śmierdziel, jajczak, smrodnik, śmierdziel, śmierdziak, sromotnik wstydliwy, smardz cuchnący, węże jajo, śmierdząca panna, słupiak cuchnący.

Jeśli znalazłeś inspirację, albo przydatne informacje, to możesz odwdzięczyć się wspierając moją twórczość i  postawić mi wirtualne espresso lub latte, które uwielbiam. To zawsze motywuje, z góry dziękuję 🙂

Przeglądnij galerię zdjęć Sromotnika Smrodliwego

Jeśli doceniasz treści, które dla Ciebie przygotowałem, masz możliwość wyrażenia swojego uznania, na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy, która niezwykle motywuje do dalszego działania 🙂

  • Post author:
  • Post category:Dary natury

Dodaj komentarz