Płomiennica Zimowa przez długi czas pozostawała poza moimi zainteresowaniami. Bo czyż zima nie kojarzy się bardziej z sankami, nartami, śniegiem, niż z grzybobraniem? Kiedy pierwszy raz zobaczyłem zamarznięte Zimówki Aksamitnotrzonowe (bo tak wówczas w polskim nazewnictwie nazywały się te grzyby), pomyślałem, że są to pozostałości z jesiennego okresu.
Jednak zgłębiając temat, zacząłem odkrywać, że zima wcale nie musi kojarzyć się tylko z oczekiwaniem na wiosenne smardzowanie, bądź majowe poszukiwanie pierwszych borowików ceglastoporych. Płomiennica Zimowa jest świetnym uzupełnieniem cieplejszego sezonu, jest to jedna z trzech składowych wielkiej trójcy grzybów zimowych, do których zaliczane są również: Boczniak Ostrygowaty oraz Uszak Bzowy.
Jeśli do tej pory nie wędrowałeś zimową porą w poszukiwaniu grzybów, to zapraszam do zapoznania się z Płomiennicą Zimową oraz oczywiście z galerią zdjęć na końcu wpisu.
Płomiennica Zimowa - szybka charakterystyka
- łac.: Flammulina velutipes
- okres występowania : X – III
Wygląd Płomiennicy Zimowej
Kapelusz: w kolorach żółtobrązowych, miodowobrązowych, żółtopomarańczowych, w bardzo młodych owocnikach odcienie mogą być nawet kremowe, środek kapelusza przeważnie ciemniejszy. Za młodu półkoliste, na starość płaskie i powyginane.
Powierzchnia gładka, podczas wilgoci błyszcząca, śliska i śluzowata, na brzegach prześwitują blaszki i jest jaśniejszy w tych miejscach.
Wymiary kapelusza do 6-7 cm średnicy.
Hymenofor: blaszki różnej długości, rozmieszczone dość rzadko, przyrośnięte do trzonu, ale lekko wycięte przy trzonie, w kolorach jasnokremowych, z wiekiem wchodzą w odcienie żółtawe.
Trzon: różnej długości, od krótkich około 3 cm do długich, nawet 10 cm. Średnica od 3 do 5 mm. Cylindryczny, pusty w środku, centralnie lub bocznie usytuowany względem kapelusza, bardzo często krzywy, wygięty. Pod kapeluszem w odcieniach jasnożółtych, żółtawych, żółtawoczerwonych, przechodzący w dół do kolorów ciemnobrązowych, nawet czarnobrązowych. Jednak czasem spotyka się owocniki z trzonami w pełni ciemnymi. Pod kapeluszem Płomiennica Zimowa ma trzon gładki, im bardziej w dół, w ciemniejszej części aksamitny, stąd również poprzednia, trafna nazwa – Zimówka Aksamitnotrzonowa.
Miąższ: białawy, białawokremowy, później żółtawy, w trzonie łykowaty. Nie przebarwia się, jest go niewiele w kapeluszu.
Zapach: łagodny, w czasie wilgoci odczuwam jakby delikatny zapach rybny.
Smak: łagodny, ja go określam jako delikatny grzybowo-rybny.
Dopuszczenie do obrotu: nie dopuszczony do obrotu w Polsce.
Wysyp zarodników: biały
Podłoże: drewno
Występowanie Płomiennicy Zimowej
Płomiennica Zimowa jest grzybem pospolitym, owocniki pojawiają się już w październiku, kiedy nadciągną chłodne i wilgotne dni, i potrafią cieszyć nasze oczy nawet do kwietnia, choć przyjęło się, że sezon listopad-marzec jest najbardziej trafnym. Jest gatunkiem mrozoodpornym, w zimie owocnikuje w czasie bezmroźnego okresu, wilgotność sprzyja pojawianiu się tego wyjątkowego grzyba. Kiedy pojawi się mróz Płomiennica Zimowa zatrzymuje swój wzrost i kontynuuje nadal po jego ustąpieniu.
Owocniki Płomiennicy Zimowej wyrastają w wiązkach mniejszych, bądź większych, w kępkach, w skupiskach na drewnie drzew liściastych, wierzby, topoli, wiązu, buka, olszy, dębu, a czasami nawet na drewnie świerkowym, choć występowanie na drewnie drzew iglastych jest bardzo rzadkie.
Spotykana jest zarówno w lasach, jak i wilgotnych wąwozach, jarach, dolinkach, czasem w parkach i na łąkach, gdzie występują pozostałości, pnie po drzewa liściastych. Jest saprotrofem, poraża osłabione drzewa i krzewy i porem sukcesywnie je rozkłada.
Wartości i zastosowanie Płomiennicy Zimowej
Płomiennica Zimowa jest grzybem jadalnym, bardzo smacznym, o specyficznym smaku, choć delikatnym. Do spożycia nadają się kapelusze, można dodawać ją do sosów, zup, jajecznicy. Ponoć nadaje się również do marynowania, ale z uwagi na delikatność i dość obogi miąższ, nie jest w kręgu moich zainteresowań, choć o postawienie jednego słoiczka w spiżarni można się pokusić.
Płomiennica Zimowa nadaje się do upraw amatorskich, choć nie jest grzybem dopuszczonym do obrotu. Uprawia się ją na Dalekim Wschodzie, jako grzyb enoki, choć podobno najnowsze badania wykazują odrębność tego gatunku. Trwają również badania w temacie właściwości leczniczych i zastosowania tego przyjemnego dla oczu grzyba nawet w terapii odmładzającej. Mówi się również aby uważać z tym grzybem przy wyzwaniach sercowych, ponieważ może mieć wpływ również na ten organ. Warto zgłębić temat dla własnej wiedzy, ja osobiście Płomiennicę Zimową traktuję jako ciekawy dodatek do potraw, nie przesadzając z ilością.
Gatunki podobne do Płomiennicy Zimowej
- Płomiennica Letnia (Flammulina fennae): grzyb jadalny, smaczny, różni się kolorem kapelusza, który jest jaśniejszy i okresem występowania w porze letnio-jesiennej.
- Hełmówka Jadowita (Galerina marginata): grzyb śmiertelnie trujący, występuje przeważnie na drewnie drzew iglastych, w okresie letnio-jesiennym, różni się wyglądem trzonu, który jest włóknisty, a nie aksamitny, miąższ o zapachu mącznym.
Inne nazwy Płomiennicy Zimowej: zimówka aksamitnotrzonowa, polskie enoki, opieńka aksamitnotrzonowa, monetka aksamitka, grzyb zimowy, monetka aksamitna.
Jeśli znalazłeś inspirację, albo przydatne informacje, to możesz odwdzięczyć się wspierając moją twórczość i postawić mi wirtualne espresso lub latte, które uwielbiam. To zawsze motywuje, z góry dziękuję 🙂
Zobacz film z Płomiennicą Zimową
Przeglądnij galerię zdjęć Płomiennicy Zimowej
Jeśli doceniasz treści, które dla Ciebie przygotowałem, masz możliwość wyrażenia swojego uznania, na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy, która niezwykle motywuje do dalszego działania 🙂
