Mleczaj Jodłowy często jest mylony z Mleczajem Rydzem, a to dlatego, że posiada również mleczko w odcieniu pomarańczowym, jak i również z powodu braku doświadczenia w rozpoznawaniu podobnych gatunków mleczaja. Czasem na placach targowych oznaczany jest właśnie Mleczaj Jodłowy lub podobny Mleczaj Świerkowy jako Mleczaj Rydz i sprzedawany właśnie jako Rydz Górski, co niestety często nie jest prawidłowym oznaczeniem. Czy ludzie kupują? Tak, oczywiście, w marynacie te grzyby mają bardzo podobne walory smakowe, Mleczaj Rydz co prawda jest smaczniejszy duszony, ale Mleczaj Jodłowy też jest odpowiedni do przyrządzania smacznych potraw, choć może czasami mieć goryczkowy posmak.
Niemniej jednak jest grzybem jadalnym i chętnie zbieranym, nawet miejscowi zbieracze z okolic Makowa Podhalańskiego nazywają go Rydzem. Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego wpisu będziesz wiedział, jak rozpoznać Mleczaja Jodłowego, którego uwielbiam w pikantnej marynacie pomidorowej.
Mleczaj Jodłowy - szybka charakterystyka
- łac.: Lactarius salmonicolor
- okres występowania : VIII – XI
Wygląd Mleczaja Jodłowego
Kapelusz: w odcieniach pomarańczowych, żółtopomarańczowych, jasnopomarańczowych. Co odróżnia Mleczaja Jodłowego od Mleczaja Rydza, to brak przebarwiania się na zielonkawy kolor po uciśnięciu, nadszarpnięciu. Mleczaj Jodłowy przebarwia się winnoczerwono. Młode owocniki są wypukłe, mocno podwinięte, z wklęśnięciem w środku, na starość stają się płaskie z lekkim wklęśnięciem w środku lub całkowicie wklęsłe.
Powierzchnia kapelusz gładka, przy wilgoci staje się bardzo śliska, z jaśniejszymi koncentrycznymi pręgami.
Wymiary dorosłych owocników do około 15 cm i nie jest to rzadkością, czasem kiedy spotkasz stadko dorosłych owocników, to prawie każdy będzie miał taki rozmiar.
Hymenofor: blaszki w kolorze kapelusza, może nieco różnić się odcieniem, ale w odcieniach pomarańczowych, łamliwe, wydzielające pomarańczowe mleczko. Blaszki są przyrośnięte do trzonu lub nieco na niego zbiegają.
Trzon: w odcieniach pomarańczowych, ale nieco jaśniejszy, gładki z pomarańczowymi, niewielkimi jamkami. Cylindryczny, w środku pusty, czasem zwężony u dołu, centralnie ułożony do kapelusza, do grubości około 1-2 cm. U młodych owocników długość w okolicy średnicy kapelusza, im starszy tym te proporcje mogą się zmniejszać i trzon może osiągać długość tylko 1/3 średnicy kapelusza.
Miąższ: białokremowy, łamliwy, lekko watowaty, szybko przebarwiający się n pomarańczowo, wydzielający mleczko w kolorze pomarańczowym. Trzon po przekrojeniu w środku w odcieniu białokremowym, na zewnątrz przebarwia się bardzo szybko na pomarańczowo.
Zapach: delikaty, owocowy.
Smak: łagodny, może być nieco gorzkawy.
Dopuszczenie do obrotu w Polsce: Tak – dopuszczony do obrotu.
Wysyp zarodników: jasnoochrowy.
Występowanie Mleczaja Jodłowego
Mleczaj Jodłowy mikoryzuje z jodłami, występuje właśnie w lasach jodłowych, jodłowo-bukowych, lub nawet potrafi mikoryzować z bukami i spotkasz go czasami właśnie w lesie bukowym sąsiadującym z lasem jodłowym..
Występuje od sierpnia do listopada, pojedynczo lub grupami, preferuje chłodniejsze noce i dnie, dlatego można go spotkać po deszczach w chłodniejsze już jesienne dni. Główny wysyp obserwuję w październiku i z początkiem listopada.
Jeśli spotkasz Mleczaja Jodłowego, to patrz na około, jeśli trafisz na wysyp, to potrafi ten grzyb bardzo szybko zapełnić koszyk. Przeważnie spotykany w górach. Ja bardzo często zbieram do w Powiecie Makowskim w Małopolsce.
Wyrasta w ściółce leśnej lub na brzegach potoków, lubi wilgoć.
Wartości i zastosowanie Mleczaja Jodłowego
Mleczaj Jodłowy jest grzybem jadalnym, ale wg mnie jest mniej smaczny od Mleczaja Rydza, tak popularnego wśród poetów, pisarzy, piosenkarzy. Coś w Rydzu jest, ale Mleczaj Jodłowy niewielu mu ustępuje walorami smakowymi. Jest grzybem mało zaczerwionym, starsze owocniki bardziej podatne są na robaczywienie, a i młode warto sprawdzać. Jednka znaczna przewaga jest grzybów zdrowych.
Co poniektórzy stawiają go na równi z Mleczajem Rydzem jeśli chodzi o walory smakowe, jednak ja stawiam Mleczaja Jodłowego niżej, wg mnie nie jest tak smaczny, na pewno pieczony na blasze odbiega od Rydza, podobnie duszony, trzeba wiedzieć, jak przyprawić, aby całkowicie pozbyć się delikatnej, ale zawsze goryczki.
Niemniej Mleczaj Jodłowy jest grzybem wartym przygotowania potrawy, z ciekawości, zabarwia po spożyciu mocz na czerwonopomarańczowy kolor, co może zaskoczyć 🙂
Najbardziej smakuje mi marynowany. Do słoika trafiają młode, zdrowe owocniki, czasami nawet średnie, które są jędrne i kroję je na ćwiartki. Zalewę przygotowuję słodko-kwaśną na cukrze i occie z przecierem pomidorowym i odrobiną chilli. Takie pikantne, które nadają kolorytu.
Jeśli chodzi o duszone, to aby całkowicie zneutralizować goryczkę, przyprawiam czubrycą zieloną, uważam, ze fantastycznie harmonizuje z Mleczajem Jodłowym.
Gatunki podobne do Mleczaja Jodłowego
- Mleczaj Świerkowy (Lactarius deterrimus): grzyb jadalny, w podobnym odcieniu lecz bez pręg na kapeluszu lub bardzo słabo widoczne, z przebarwieniami zielonawymi. Mikoryzuje z świerkami.
- Mleczaj Rydz (Lactarius deliciosus): grzyb jadalny, smaczny, nieco ciemniejszy, wpadający bardziej w czerwony, z wyraźnymi pręgami na kapeluszu i przebarwieniami zielonawymi. Mikoryzuje z sosnami.
- Mleczaj Zmienny (Lactarius semisanguifluus): grzyb jadalny, najczęściej mylony z Mleczajem Rydzem, gdyż mikoryzuje z sosnami, ma jednak barwę kapelusza w kolorach brudnozielonoczerwonych.
- Mleczaj Wełnianka (Lactarius torminosus): grzyb trujący, może być w podobnym odcieniu, jednak bardziej czerwonawy, z cylindrycznymi pręgami na kapeluszu, jednak z watowymi kosmkami. Mleczko ma białe i ostre. Mikoryzuje z brzozami.
Przeglądnij galerię zdjęć Mleczaja Jodłowego
Drogi Czytelniku, Droga Czytelniczko, Drodzy odwiedzający moją stronę CudnaPolska.pl… Jeśli moim wpisem Was zachęciłem do odwiedzenia tego miejsca, albo zainspirowały Was informacje, które przygotowałem, to w ramach wdzięczności możecie nawet drobną kwotą / wirtualną kawą wesprzeć moją działalność. Utrzymanie sprzętu fotograficznego, drona i serwerów kosztuje niemałą kwotę. Jeśli więc wywołałem w Tobie chęć ruszenia się z przed telewizora, aby pooddychać najzwyczajniej życiem i pragnieniami, to kliknij w poniżczy obrazek, gdzie będziesz mógł odwdzięczyć się za dostarczone informacje i mobilizację do działania. Nawet najmniejsze espresso doda mi sił podczas nocnego przygotowywania materiałów. Wasze wsparcie naprawdę motywuje do jeszcze większego wysiłku.
Z góry dziękuję i cieszę się z Twoich odwiedzin – zapraszam ponownie 🙂
