Kolczak Rudawy trafiał do mojego koszyka od kilku dziesięcioleci. Pamiętam, kiedy jako młodzieniec wędrujący po lasach z ojcem uczyłem się rozpoznawać gatunki grzybów. Z początku pomijałem ten gatunek grzyba, w moim atlasie, jeszcze w latach osiemdziesiątych XX wieku nie było tego gatunku. Widniał co prawda Kolczak Obłączasty, jednak Kolczak Rudawy ewidentnie różnił się, stąd początkowa obawa przy rozpoznawaniu. Poprzez moje doświadczenia rozumiem dzisiejszych młodych grzybiarzy, którzy mają trudności w prawidłowym oznaczaniu kolczaków.
Po przeczytaniu tego wpisu mam nadzieję, że nauczysz się rozpoznawać oba gatunki, zwłaszcza że oba kolczaki są wartościowymi grzybami jadalnymi.
Kolczak Rudawy - szybka charakterystyka
- łac.: Hydnum rufescens
- okres występowania : VII – X
Wygląd Kolczaka Rudawego
Kapelusz: w kolorach pomarańczowych, rdzawożółtych, rdzawopomarańczowych, rdzawoczerwonawych, rdzawobrązowych. Młody łukowaty, później płaski do wgłębionego i nierównomiernie pofałdowanego. Brzeg mnie lub bardziej nierówny, pofałdowany, falisty, płatowaty.
Powierzchnia kapelusza sucha, gładka, lekko zamszowata,
Wymiary kapelusza od około 3 do 8 cm średnicy.
Hymenofor: Kolce gęste i kruche w kolorach żółtopomarańczowych, stosunkowo długie, przeważnie nie zbiegają na trzon, ale można spotkać owocniki z lekko zbiegającymi na trzon kolcami.
Trzon: w kolorach białawych z żółtopomarańczowymi plamkami, po naciśnięciu gładka powierzchnia trzonu żółknie. Centralnie usytuowany względem kapelusza, choć czasem zdarza się tutaj anomalia. Trzon pełny w środku, choć i tutaj też potrafi być czasami inny od standardowego, czyli czasem tzw. półpusty, płatowaty. Długość trzonu od 3 do 10 cm i do 2 cm średnicy. Gładki, cylindryczny lub czasami nierównomierny.
Miąższ: Twardy, kruchy, w kolorach od białawożółtawego do rdzawopomarańczowego.
Zapach: bardzo delikatny, małowyraźny, przyjemny.
Smak: łagodny, u starszych owocnikach kolce mają gorzkawy posmak.
Dopuszczenie do obrotu: nie dopuszczony do obrotu w Polsce.
Wysyp zarodników: biały.
Podłoże: gleba.
Występowanie Kolczaka Rudawego
Kolczak Rudawy wyrasta od lipca do października, czasem nawet do listopada przy sprzyjających warunkach. Rośnie na glebie w lasach liściastych, lasach iglastych i lasach mieszanych, w grupach, ale mniejszych niż podobny Kolczak Obłączasty, zazwyczaj po kilka do kilkanaście owocników w jednym miejscu. Spotykam go najczęściej w górach, na pogórzu, ale wyrasta również na nizinach.
Wartości i zastosowanie Kolczaka Rudawego
Kolczak Rudawy, jest grzybem jadalnym o właściwościach podobnych do Kolczaka Obłączastego. Nie jest popularnym grzybem wśród grzybiarzy, zwłaszcza początkujących. Charakterystyczne kolce mogą odstraszać, gdyż początkujący grzybiarze przywykli do faktu, iż grzyby jadalne mają zazwyczaj hymenofor w postaci albo rurek, albo blaszek. A tutaj odwracają grzyba i nagle kolce. Ale spokojnie, nauczycie się (młodzi grzybiarze) odróżniać cechy tych wspaniałych grzybów, jakimi są Kolczaki Rudawe i Kolczaki Obłączaste.
Przypomnijmy zatem dlaczego warto Kolczaka Rudawego wrzucać do koszyka. Otóż zawierają, podobnie jak Kolczaki Obłączaste, związki które mogą wspomagać leczenie przeróżnych schorzeń neurologicznych, Parkinsona, Alzheimera, SM, Autyzm, czy nawet mogą wspomagać walkę z nowotworami. Wierzę osobiście, że oba gatunki kolczaków mają niezwykłą moc w regeneracji neuronów, komórek, dlatego sam chętnie po nie sięgam profilaktycznie.
Kolczak Rudawy najczęściej, jeśli już go zbiorę, ląduje u mnie na patelni, jako dodatek do jajecznicy. Młode owocniki siekam w całości, a nieco starsze obskrobuję z kolców, gdyż mają one gorzkawy posmak, jednak nie jest on na tyle mocny, aby pozbycie się hymenoforu było koniecznością. Nie marynuję ich i nie suszę. Czasem, jeśli zbiorę ich nieco więcej, to mrożę posiekane i poporcjowane. Jako mrożone będzie można spokojnie używać ich w sezonie zimowym, jako prozdrowotny dodatek do potraw.
Gatunki podobne do Kolczaka Rudawego
Kolczak Obłączasty (Hydnym repandum): grzyb jadalny, również z hymenoforem kolczastym, ale o bardziej zbitym miąższu i jaśniejszej barwie owocników.
Jeśli znalazłeś inspirację, albo przydatne informacje, to możesz odwdzięczyć się wspierając moją twórczość i postawić mi wirtualne espresso lub latte, które uwielbiam. To zawsze motywuje, z góry dziękuję 🙂
Przeglądnij galerię zdjęć Kolczaka Rudawego
Jeśli doceniasz treści, które dla Ciebie przygotowałem, masz możliwość wyrażenia swojego uznania, na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy, która niezwykle motywuje do dalszego działania 🙂
