Czubajka Sutkowata (Macrolepiota mastoidea) – kuzynka Czubajki Kani

You are currently viewing Czubajka Sutkowata (Macrolepiota mastoidea) – kuzynka Czubajki Kani

Czubajka Sutkowata przez niewprawnych grzybiarzy może być klasyfikowana, jako niewyrośnięta Czubajka Kania. Jednak jest to odrębny gatunek, oczywiście również jadalny, różniący się od sowy (kani) kilkoma cechami. Jedną z nich jest ogólny wygląd kapelusza, z której to cechy nadano nazwę temu gatunkowi właśnie Czubajka Sutkowata.

Czubajka Sutkowata - szybka charakterystyka

  • łac.: Macrolepiota mastoidea
  • okres występowania : VIII – XI
jadalny
lasy liściaste
lasy mieszane
parki i łąki

Wygląd Czubajki Sutkowatej

Kapelusz: w kolorach od białawego, białokremowego, jasnoochrowego, do jasnobeżowego. Za młodu jajkowaty, stożkowaty, z wiekiem robi się rozłożysty, parasolowaty, z charakterystycznym, ciemniejszym, dobrze widocznym garbkiem na czubku, stąd nazwa – sutkowata.

Powierzchnia kapelusza za młodu beżowa, z wiekiem popękana, odsłaniająca białawy kapelusz, mniej lub bardziej postrzępiona, czasami gwiaździście, czasami z wieloma drobnymi poletkami, czy też łuseczkami pojawiającymi się ku brzegowi kapelusza. Brzeg kapelusza ostry i postrzępiony.

Wymiary kapelusza Czubajki Sutkowatej od 6 do 15 cm.

Hymenofor: blaszki białe, białawe, lekko wybrzuszone i wolne, nieprzyrośnięte do trzonu.

Trzon: w młodych owocnikach Czubajki Sutkowatej trzon jest pełny, z wiekiem staje się pusty. Centralnie usytuowany względem kapelusza, długi do 15 cm wysokości i około 1 cm średnicy, wysmukły, cylindryczny, delikatnie rozszerzający się ku lekko bulwiastej podstawie. Brak pochwy. Na białej powierzchni trzonu mogą występować mniej lub bardziej widoczne, ciemniejsze łuski mogące przypominać nieco zygzaczki. Na trzonie delikatny, cienki pierścień, który jest ruchomy, nieprzyrośnięty do trzonu.

Miąższ: biały, nieprzebarwiający się, w trzonie twardy i włóknisty.

Zapach: słaby.

Smak: łagodny, lekko orzechowy.

Dopuszczenie do obrotu w Polsce: niedopuszczony do obrotu handlowego w Polsce.

Ochrona gatunkowa w Polsce: nie objęty ochroną gatunkową.

Wysyp zarodników: biały.

Sposób odżywiania: Saprotrof.

Podłoże: gleba.

Czubajka Sutkowata młody owocnik
Młoda Czubajka Sutkowata
Czubajka Sutkowata przekrój
Przekroje Czubajki Sutkowatej

Gdzie występuje Czubajka Sutkowata

Czubajka Sutkowata jest grzybem rzadziej występującym niż Czubajka Kania i to znacznie rzadziej. Jednak są miejsca, gdzie występuje licznie. Sam trafiłem na stanowisko rozległe na kilka hektarów, gdzie owocnikowało kilkaset owocników.

Można ją spotkać w prześwitach lasów liściastych, na jego obrzeżach, w zaroślach, na polanach w obrębie lasu liściastego, w parkach, na pastwiskach. Czasami widuje się ją również przy drogach i występujących tutaj szpalerach drzew, jednak tych przy drogach nie zbieramy ze względu na dbanie o swoje zdrowie.

Czubajka Sutkowata owocnikuje od sierpnia do listopada. Wyrasta pojedynczo lub w grupach do kilkunastu owocników.

Czubajka Sutkowata dwa owocniki w trawie
Czubajka Sutkowata lubi przyleśne trawy

Czubajka Sutkowata i jego wartości oraz zastosowanie

Czubajka Sutkowata nie jest tak smaczna, jak Czubajka Kania, ma również mniej intensywny zapach, bardzo łagodny. Nie znaczy to, że nie jest warta przygotowywania w kuchni. Można je przyrządzać podobnie, jak Czubajkę Kanię, czyli wyśmienicie będzie się nadawać przede wszystkim do usmażenia jej na patelni w panierce, jak kotlety schabowe. Nadaje się również do suszenia, można ją dusić, można również marynować, choćby te usmażone na patelni w panierce, są wyśmienite.

Czubajka Sutkowata jest grzybem dość wdzięcznym, bo zawiera w sobie spore zasoby witamin z grupy B, jednak należy pamiętać również o jej wyjątkowej zdolności do kumulowania w sobie metali ciężkich. Zatem pamiętać należy, aby bezwzględnie pozyskiwać ją z terenów ekologicznie czystych, z dala od dróg.

Oczywiście, jak to w przypadku czubajek, trzony są łykowate i nie nadają się do przetworzenia, zbiera się wyłącznie kapelusze. W przypadku bardzo młodych owocników zaleca się szczególną ostrożność, gdyż może dojść d pomyłki z śmiertelnie trującym Muchomorem Zielonawym.

Czubajka Sutkowata stary owocnik
Charakterystyczny garbek Czubajki Sutkowatej
Czubajka Sutkowata widok kapelusza
Kapelusz Czubajki Sutkowata może posiadać różną strukturę

Gatunki podobne do Czubajki Sutkowatej

  • Czubajka Gwiaździsta (Macrolepiota konradii):  grzyb jadalny, podobnej wielkości, znacznie łagodniejszy garbek na czubku, charakterystyczne łuski na kapeluszu rozchodzące się gwiaździście.
  • Czubajka Białotrzonowa (macrolepiota excoriata): grzyb jadalny, z białawym trzonem bez wzorku.
  • Czubajka Kania (Macrolepiota procera): grzyb jadalny, stosunkowo większy, trzon bardzo zygzakowany, grubszy pierścień, brak ostrego garbka na czubku, jest on delikatniejszy.

Inne nazwy Czubajki Sutkowatej: czubajka beżowa, stroszka wysmukła, kożuszek.

Jeśli znalazłeś inspoirację, albo przydatne informacje (które zawsze prowadzą do oszczędności finansowych, z czego się cieszę), to możesz owymi korzyściami podzielić się ze mną, wspierając moją twórczość, która też kosztuje spore pieniądze. Kliknij w poniższy link, który da Tobie możliwość odwdzięczenia się i  postawienia mi espresso lub latte, które uwielbiam. Z góry dziękuję 🙂

Porównanie Czubajki Sutkowatej do Czubajki Kani

Przeglądnij galerię zdjęć Czubajki Sutkowatej

Drogi Czytelniku, Droga Czytelniczko, Drodzy odwiedzający moją stronę CudnaPolska.pl… Jeśli moim wpisem Was zachęciłem do odwiedzenia tego miejsca, albo zainspirowały Was informacje, które przygotowałem, to w ramach wdzięczności możecie nawet drobną kwotą / wirtualną kawą wesprzeć moją działalność. Utrzymanie sprzętu fotograficznego, drona i serwerów kosztuje niemałą kwotę. Jeśli więc wywołałem w Tobie chęć ruszenia się z przed telewizora, aby pooddychać najzwyczajniej życiem i pragnieniami, to kliknij w poniżczy obrazek, gdzie będziesz mógł odwdzięczyć się za dostarczone  informacje i mobilizację do działania. Nawet najmniejsze espresso doda mi sił podczas nocnego przygotowywania materiałów. Wasze wsparcie naprawdę motywuje do jeszcze większego wysiłku.

Z góry dziękuję i cieszę się z Twoich odwiedzin – zapraszam ponownie 🙂

Udostępnij swoim znajomym
  • Post author:
  • Post category:Dary natury

Ten post ma jeden komentarz

Dodaj komentarz