Koźlarz Różnobarwny przez wielu jest uznawany po prostu za odmianę Koźlarza Babki, jednak tak nie jest. W kwestii kulinarnej nie jest do odróżnienia, jeśli chodzi o smak, natomiast wyróżnia się barwą, przebarwianiem się miąższu i występowaniem. Upodobał sobie wilgotne rejony występowania brzóz, często mokradła, jednak z uwagi na rzadkość raduje oczy, gdy akurat napotkasz stadko tych wyjątkowych grzybów.
Koźlarz Różnobarwny - szybka charakterystyka
- łac.: Leccinum variicolor
- okres występowania : VIII – XI
Wygląd Kożlarza Różnobarwnego
Kapelusz: w odcieniach szarobrązowych, jaśniejszych, ciemniejszych, dość zmienny barwnie, z charakterystycznymi jaśniejszymi plamkami. Za młodu półkolisty, na starość poduchowaty.
Powierzchnia kapelusza Koźlarza Różnobarwnego jest sucha i matowa, lekko filcowata, w okresach wilgotnych staje się śliska.
Wymiary kapelusza od 6 do 12 cm średnicy.
Hymenofor: rurki z porami białawymi do lekko kremowych, dość długie nawet do 25 mm, dość mocno wycięte przy trzonie. Przy uszkodzeniu często przebarwiają się czerwonawo.
Trzon: centralnie usytuowany względem kapelusza, długi do 20 cm. Pełny, smukły, cylindryczny lub wygięty, zwłaszcza w dolnej części. U podstawy trzonu rozszerzający się, bywa również w podstawie trzonu przebarwiony na niebieskozielono. Powierzchnia trzonu biaława, kremowa z mnóstwem ciemnych, szarych, czarniawych kosmków.
Miąższ: w odcieniach białawy do białokremowego, Przebarwia się w górnej części na różowawo, w podstawie trzonu po dłuższym czasie przebarwia się, mniej lub bardziej intensywnie na niebieskozielono. Miąższ Koźlarza Różnobarwnego jest jędrny w kapeluszu, z wiekiem staje się gąbczasty, a w trzonie łykowaty.
Zapach: słaby, ale przyjemny.
Smak: przyjemny, delikatnie grzybowy.
Dopuszczenie do obrotu w Polsce: Tak, dopuszczony do obrotu handlowego w Polsce.
Ochrona gatunkowa w Polsce: nie objęty ochroną gatunkową.
Wysyp zarodników: odcienie brązu.
Sposób odżywiania: mikoryza.
Podłoże: gleba.
Gdzie i kiedy występuje Koźlarz Różnobarwny
Koźlarz Różnobarwny, podobnie jak Koźlarz Babka upodobał sobie do życia w mikoryzie brzozy. Jednak uwielbia podmokłe tereny, mocno trawiaste. Jest gatunkiem dość rzadkim, w niektórych regionach Polski sugeruje się jego ochronę, jednak nie jest poddany ochronie prawnej w Polsce. Owocnikuje od sierpnia do października. Można go spotkać w lasach liściastych, mieszanych, trawiastych i wilgotnych.
Koźlarz Różnobarwny i jego wartości oraz zastosowanie
Koźlarz Różnobarwny, podobnie jak wszystkie koźlarze, jest grzybem smacznym, jednak nie wszyscy zużywają do potraw i przetworów całe owocniki. Najczęściej wykorzystuje się kapelusze, a nóżki z uwagi na łykowatość zostają pominięte. Jest w tym trochę racji, jednak ja nie marnuję trzonów i jeśli nie są to młode, jędrne owocniki, które idą wraz z trzonami do marynaty, to suszę je i potem mogę je zmielić na mączkę grzybową.
Wspomniałem już o marynacie i do tego młode Koźlarze Różnobarwne nadają się wyśmienicie, ale mówię tutaj o młodych, jędrnych owocnikach. Starsze, zwłaszcza w okresach mocno wilgotnych bardzo mocno wchłaniają wilgoć, deszcz i stają się gąbczaste, nasiąknięte wodą. Takie stare kapelusze wrzucam też do suszarki, podczas procesu suszenia miąższ szarzeje, a nawet prawie czernieje, jednak nie wpływa to na walory smakowe. Oprócz marynowania i suszenia, Koźlarz Różnobarwny nadaje się do duszenia, do przygotowania sosów grzybowych, zupy grzybowej i mówimy tutaj o kapeluszach, nóżki po prostu będą zbyt łykowate, aby pasowały do tych dań.
Pamiętajmy również o bardzo ważnej kwestii, jeśli chodzi o Koźlarza Różnobarwnego, starsze owocniki dość często będą zaczerwione, jednak może to nie być widoczne w samym miąższu, a larwy bardzo często posiłkują się podczas konsumpcji długimi rurkami. Należy się tutaj bacznie przyglądać właśnie rurkom, gdyż można je przeoczyć, a to da w konsekwencji mięsną niespodziankę w potrawie.
Gatunki podobne do Koźlarza Różnobarwnego
- Koźlarz Babka (Leccinum scabrum): grzyb jadalny, wyrasta również pod brzozami, w odcieniach kapelusza jasno-, żółto-, cynamonowo-, szaro-brązowego, miąższ po przekrojeniu nie przebarwia się lub lekko różowieje.
- Koźlarz Czarnobrązowy (Leccinum melaneum): grzyb jadalny, wyrasta również pod brzozami, jest to odmiana Kożlarza Babki, odcień kapelusza ciemnoszaro-czarny, czarno-brązowy.
- Koźlarek Grabowy (Leccinellum griseum): grzyb jadalny, wyrasta przeważnie pod grabami, w odcieniach kapelusza żółto-szarej, żółto-brązowej, szarobrązowej, miąższ po przekrojeniu nabiega fioletowo-szaro, do szaroczarnego.
Inne nazwy Koźlarza Różnobarwnego: kozak zmienny, pociech zmienny.
Jeśli znalazłeś inspirację, albo przydatne informacje, to możesz odwdzięczyć się wspierając moją twórczość i postawić mi wirtualne espresso lub latte, które uwielbiam. To zawsze motywuje, z góry dziękuję 🙂
Przeglądnij galerię zdjęć Koźlarza Różnobarwnego
Jeśli doceniasz treści, które dla Ciebie przygotowałem, masz możliwość wyrażenia swojego uznania, na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy, która niezwykle motywuje do dalszego działania 🙂
