Jaskinia Mroźna jest jedną z sześciu jaskiń w Tatrzańskim Parku Narodowym udostępnionych do zwiedzania dla wszystkich chętnych poznania podziemnego świata. Do niedawna była jedyną oświetloną sztucznie, po remoncie zakończonym w 2023 roku, kiedy to m.in. zlikwidowano szpecące oświetlenie, zrobiło się klimatycznie. Poniżej dowiesz się co Ciebie czeka w Jaskini Mroźnej i dlaczego okolica otworu wejściowego ma osobliwą nazwę – Wysranki.
Jak daleko do Jaskini Mroźnej?
Odległość od Zamku Królewskiego na Wawelu:
Około 2122 rzuty beretem w linii prostej – w moim przypadku KAPELUSZEM … a jeden rzut beretem to 42,1 m., wg oficjalnego rekordu ustanowionego w 2012 r. na Mistrzostwach Świata w Krotoszynie … i tej miary się trzymamy.
Jaskinia Mroźna – krótka charakterystyka
- Szlak: czarny – w masywie Organów, odchodzący od zielonego szlaku biegnącego przez Dolinę Kościeliską.
- Jaskinia udostępniona do zwiedzania od 26 kwietnia do 31 października w godzinach 9:00 do 17:00, ostatnie wejście o 16:30 (2024 rok), patrz informacje na stronie TPN. W sezonie zimowym jaskinia zamknięta.
- Długość szlaku: około 1,6 km, w tym przez jaskinię około 0,6 km (Jaskinia Mroźna w sumie ma 773 metry korytarzy).
- Czas przejścia: około 1:15 h całego szlaku, około 0:40 h przez jaskinię.
- Otwór wejściowy: 120 m nad dnem Doliny Kościeliskiej, 1100 m n.p.m.
- Otwór wyjściowy: 132 m nad dnem Doliny Kościeliskiej, 1112 m n.p.m.
- Deniwelacja: 41,6 m (−5,5 m; +36,1 m), wg ostatnich pomiarów.
- Trudność: szlak łatwy, ale wymagający sprawności fizycznej, miejscami nisko, ślisko i wilgotno.
- Dostępność: wejście płatne, płatność przy wejściu gotówką, albo wcześniej w punkcie poboru opłat przy wejściu do Doliny Kościeliskiej.
- Presja turystyczna: średnia, czasami przejdzie cała wycieczka, w sezonie letnim znacznie więcej ludzi.
- Walory widokowe: przyjazne i klimatyczne podejście, przejście przez jaskinię z latarkami bez przewodnika, podczas zejścia piękny widok na Bystrą, Błyszcz i Raptawicką Turnię.
- Więcej informacji – czytaj poniżej w: Kilka wskazówek praktycznych…/ Jak dotrzeć…
Jaskinia Mroźna – opis przejścia
Od razu napomknę, że warto, ale to naprawdę warto zaglądnąć, zwłaszcza przed zwiedzaniem Doliny Kościeliskiej, do Tatrzańskiego Archiwum Planety Ziemia, nowej inwestycji znajdującej się tuż przy wejściu do Doliny Kościeliskiej w podziemiach. Jest to fantastycznie opisana interaktywna przygoda, która zabierze Was w odległe czasy, dzięki czemu zapoznacie się m.in. z procesem powstawania jaskiń w Tatrach Zachodnich. Naprawdę warto, bo po wizycie tutaj całkiem inaczej będziecie patrzeć na góry i to co kryją w sobie.
Chodźmy zatem do tej jedynej płatnej jaskini w polskich Tatrach, a żeby do niej dotrzeć, to wędrując w głąb Doliny Kościeliskiej na końcu Polany Stare Kościeliska przechodzimy przez drewniany mostek po lewej stronie nad potokiem i kierujemy się prosto do Jaskini Mroźnej. Warto tutaj też zrobić krótkie , kilkudziesięciometrowe obejście po prawej stronie za potokiem, z którego popatrzeć można na urokliwe Lodowe Źródełko, które odpowiedzialne jest za odprowadzanie nadmiaru wód z masywu Czerwonych Wierchów.
Szlakiem podchodzimy pod górę żwawo około 120 metrów w pionie i po około 20 minutach powinniśmy dotrzeć do otworu wejściowego do jaskini. Jest to sztucznie utworzone wejście i po uiszczeniu opłaty (tutaj gotówką, jeśli nie zakupiliście wcześniej wejściówek) wchodzimy do jaskini uprzednio odziawszy się w ciepła bluzę. Teraz, po remoncie nie ma już tutaj sztucznego oświetlenia i dobrze, bo Jaskinia Mroźna zyskała dzięki temu mroczniejszy klimat.
Jaskinia Mroźna nie należy do tych spektakularnych z wieloma stalaktytami, stalagmitami, czy lodowymi naciekami, raczej jest bardzo uboga, a znaczna większość nawet małych nacieków została po prostu zniszczona przez ludzi. Widać tutaj odłamane kikuty wiszące miejscami ze stropu, wisiał stalaktyt, ale ktoś sobie go zabrał na pamiątkę, a szkoda. Mamy na szlaku w jaskini, który mierzy niespełna 600 metrów kilka sal, największa z nich ma około 20 metrów długości i 10 metrów wysokości, jak i szerokości tej samej co wysokość. Jest sporo schodów wykutych w skale i w dół i w górę, są też schody metalowe, tak więc urozmaiceń w postaci zmiany poziomów jest tutaj sporo.
Mamy też trzy przejścia dość ciasne z podestami metalowymi, gdzie trzeba iść na kucki, albo na kolanach, spodnie upaprane brudną wodą będą, oj będą, nakolanniki by się przydały, taka myśl mi szybko przeskoczyła przez głowę. Podesty robią swoje, bo jest tutaj dość sporo wody w podłożu w odróżnieniu od sąsiedniej Jaskini Mylnej, gdzie mamy jeszcze ciaśniejsze przejścia, znacznie dłuższe i bardziej wymagające kondycyjnie, a i również tam woda jest stałą częścią szlaku. I tak samo, jak w Jaskini Mylnej, tak i tutaj jest kilka miejsc z wąskimi przesmykami lekko pochylonymi, z plecakiem jakoś dziwnie mi się tutaj szło.
Jest też kultowe miejsce w Jaskini Mroźnej, tzw. Ogródek, gdzie położono odłamane stalagmity z innych części jaskini i odgrodzono je metalową barierką, no szkoda, ze tylko tyle zostało. Są także jakieś pozostałości mleczka wapiennego na skałach, kilka miejsc z draperiami jaskiniowymi. Mimo tak niewielkiej ilości i niewielkich rozmiarów nacieków na ścianach i stropach, to Jaskinia Mroźna jest tą, która ma ich najwięcej. Kto był np. w Słowackiej Jaskini Swobody, to wie, czym są wielkie nacieki tworzone przez setki tysiącleci, jak nie miliony lat.
W Jaksini Mroźnej są też miejsca, gdzie pada nieustannie deszcz jaskiniowy, więc jakby zamknąć jaskinię na kilka milionów lat, to może odrodziłaby się szata naciekowa, ale kto by tyle czekał. Całe przejście jaskini trwa około 0:40 h i wychodzimy przez metalową bramę w otworze południowym 12 metrów wyżej od otworu wejściowego. Teraz tylko ponad 100 metrów w dół schodami drewnianymi i jesteśmy z powrotem nad Potokiem Kościeliskim. Podczas schodzenia będziesz mieć fantastyczny widok na Raptawicką Turnię i Bystrą wraz z Błyszczem w tle.
Podsumowując warto wejść do Jaskini Mroźnej aby ją spenetrować z latarkami, szczególnie dla dzieci będzie to nie lada gratka.
Jaskinia Mroźna – historia ostatnich 90 lat
To był maj 1934 roku, czyli 90 lat temu, jak Jaskinia Mroźna została odkryta przez pierwszych badaczy, byli nimi Stefan Zwoliński i Jerzy Zachorski, na początki ogłosili znalezienie południowego wejścia i 60 metrów korytarza. Z czasem powracali inni odkrywcy i przedostawali się w głębsze rejony jaskini i w roku 1953 przebito drugi otwór północny i po osuszeniu, odmuleniu udostępniono Jaskinię Mroźną do zwiedzania. Na początku do roku 1956 zwiedzano ją z lampami karbidowymi, latarkami, czy nawet świecami. Następnie zrobiono remont szlaku w jaskini i wyposażono ją w oświetlenie elektryczne, co trwało do drugiego dziesięciolecia XX wieku. Teraz po znowu trzyletnim remoncie zrezygnowano z oświetlenia elektrycznego i przywrócono bardziej naturalny charakter i klimat, teraz z latarkami możesz znaczeni bardziej poczuć dzikość tego miejsca.
Pytanie nasuwa się, czy już wszystkie korytarze są odkryte i zinwentaryzowane, otóż nie sądzę. Stale, co kilka lat słychać, że ktoś gdzieś odkrył następną odnogę, która odkryła się poprzez chociażby naturalne odpadanie głazów od ścian, albo przesunięty zostanie jakiś kamień i okaże się , że za nim jest otwór wejściowy do kolejnego korytarza. W Jaskini Mroźnej ostatnie odkrycie było dokonane przez Jakuba Nowaka, który w roku 2000 odkry nowy Wiszący Korytarz, który odgałęzia się w kierunku Jaskini Zimnej, jednej z wielu sąsiadujących jaskiń. Z pewnością jeszcze wiele jest w podziemiach tatr miejsc czekających na postawienie w nich nogi pierwszego odkrywcy.
I jeszcze taka ciekawostka, czy wiecie skąd wzięła się nazwa Wysranki i Żlebu pod Wysrankami, żlebu prowadzącego do otworu wejściowego do Jaskini Mroźnej? To stara nazwa, która ma swoje korzenie jeszcze w XVIII wieku i dobrze będzie się wam kojarzyć, nazwano to miejsce po prostu od tego, co tam się wyczyniało. Działały wówczas w Dolinie Kościeliskiej huty żelaza i metali kolorowych, a tutaj były domki robotników, w których w tamtych czasach na próżno było szukać pomieszczenia nazwanego potocznie WC.
Co prawda było kilka propozycji zmiany nazwy, która raziła uszy nadwrażliwe, ale ostatecznie pozostawiono nazwę, którą nadali bytujący tutaj pracownicy hut. Jak będziecie na Polanie Stare Kościeliska to odszukajcie pamiątkowej tablicy z informacją o byłych hutach metali w tym miejscu, tak dla zabawy. Myślę, że o tej już ludowej nazwie i o hutach działających w Dolinie Kościeliskiej mało kto słyszał.
Tak więc wchodzicie do Jaskini Mroźnej pod Wysrankami.
© CudnaPolska.pl - Adam Chowaniec
Kilka wskazówek praktycznych podczas odwiedzin Jaskini Mroźnej
- Jaskinia Mroźna jest jedyną jaskinią płatną udostępnioną do zwiedzania.
- Ceny biletów w 2024 roku: – 10 zł, dzieci do lat 7 – bezpłatnie.
- Bilety można zakupić w punkcie wejścia do TPN w Dolinie Kościeliskiej, za pomocą Internetu na stronie TPN lub przed wejściem do jaskini (tutaj wyłącznie gotówka).
- Pamiętaj o braku zasięgu telefonów w tym miejscu, jeśli kupisz bilet online, to zapisz go w pamięci telefonu.
- Jaskinia udostępniona do zwiedzania od 26 kwietnia do 31 października w godzinach od 9:00 do 17:00, ostatnie wejście o 16:30 (2024 rok), patrz informacje na stronie TPN. W sezonie zimowym jaskinia zamknięta.
- Zwiedzanie bez przewodnika, w tej chwili już nie ma oświetlenia, konieczna latarka plus latarka zapasowa.
- Czas przejścia Jaskini Mroźnej – około 0:40 h do 1 h, dojście do jaskini około 0:25 h, zejście około 0:15 h.
- Jest tutaj wilgotno i czasami nisko, licz się z brudnymi spodniami i kolanami, zalecany jest również kask, choć nie jest tak potrzebny, jak w sąsiedniej Jaskini Mylnej.
- Pamiętaj o cieplejszym nakryciu wierzchnim, wewnątrz panuje stała temperatura około 6 stopni Celsjusza.
- Szlak przez Jaskinię Mroźną jest szlakiem jednokierunkowym, zachowajmy tutaj też względną ciszę, aby inni zwiedzający mieli komfort przeżywania swoich wrażeń. Głośne dźwięki w jaskiniach mogą również powodować rozdarcia stropów, miejmy to na uwadze.
- Parkingi dostępne są u wlotu do Doliny Kościeliskiej, są one płatne, jest też najtańszy z parkingów, parking TPN, gdzie opłatę zrobisz online. Około 800 metrów od doliny jest też miejsce, gdzie można zaparkować za darmo (to chyba był jakiś mini targ, tam zostawiam swój motocykl za darmo) – patrz mapka poniżej.
- Pamiętaj, że jesteś na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego, dbajmy o ten piękny zakątek Cudnej Polski, aby wiele następnych pokoleń mogło cieszyć się niezwykłością tego miejsca.
Jaskinia Mroźna – jak do niej dotrzeć?
Dojście do Jaskini Mroźnej jest jedno. Poruszając się Doliną Kościeliską w miejscu gdzie stoi Kapliczka Zbójnicka wchodzisz na Polanę Stare Kościeliska. Mijasz również po prawej stronie tablicę pamiątkową starego ośrodka hutniczego, który stał w tym miejscu i zaraz za „drzewami miłości” po lewej stronie będziesz mieć drewniany mostek przez Potok Kościeliski, po którego przekroczeniu wchodzisz na czarny szlak ku Jaskini Mroźnej.
Szlaki na trasie:
Zielony Szlak przez Dolinę Kościeliską.
Czarny Szlak – to oczywiście przez Jaskinię Mroźną.
- Jaskinia Mroźna.
- Jaskinia Raptawicka.
- Jaskinia Obłazkowa.
- Jaskinia Mylna.
- Wąwóz Kraków.
- Smocza Jama.
- Hala Pisana.
- Polana Stare Kościeliska.
- Bacówka.
- Schronisko Ornak.
- Staw Smreczyński.
- Polana na Stołach.
- Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia.
- Najtańszy parking TPN.
- Tutaj za darmo parkuję, bo można.
Co warto zobaczyć w okolicy Jaskini Mroźnej
Dolina Kościeliska to prawdziwa skarbnica atrakcji turystycznych. Większość, znaczna większość po prostu przespaceruje się Doliną kościeliską do schroniska Ornak i z powrotem. Są też tacy, jak np. ja ostatnio, gdzie w planie miałem wskoczenie do Jaskini Mroźnej i nad Staw Smreczyński, jednak w samej jaskini spędziłem kilka godzin więcej niż planowałem pierwotnie, tak więc stała się ona moim punktem docelowym. Jeśli dysponujesz czasem, to rozważ zahaczenie o jeszcze jakieś przyjemne dla oka punkty w tej niesamowitej dolinie.
W najbliższej okolicy warto zobaczyć:
- Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia – nowe muzeum przy wejściu do Doliny Kościeliskiej, warto zapoznać się historią Tatr, polecam szczególnie – wejście dodatkowo płatne.
- Kulturowy wypas owiec i bacówka na Polanie Wyżnia Kira Miętusia, ale to w sezonie cieplejszy oczywiście.
- Wąwóz Kraków i Smocza Jama – jedno z bardziej klimatycznych miejsc w Tatrach Zachodnich.
- System Jaskiń Pawlikowskiego – trzy jaskinie do odwiedzenia dla odważnych w Raptawickiej Turni i oczywiście z najsłynniejszym Oknem Pawlikowskiego w Jaskini Mylnej.
- Schronisko Ornak – tutaj odpoczniesz przy pięknych widokach.
- Staw Smreczyński – niesamowity klimat, warto tutaj dotrzeć.
- Warto również wskoczyć niebieskim szlakiem w jedno z cichych miejsc, jakim jest Polana na Stołach z widokiem na Czerwone Wierchy.
Jeśli znalazłeś inspoirację, albo przydatne informacje (które zawsze prowadzą do oszczędności finansowych, z czego się cieszę), to możesz owymi korzyściami podzielić się ze mną, wspierając moją twórczość, która też kosztuje spore pieniądze. Kliknij w poniższy link, który da Tobie możliwość odwdzięczenia się i postawienia mi espresso lub latte, które uwielbiam. Z góry dziękuję 🙂
Jaskinia Mroźna w moim obiektywie – zobacz galerię zdjęć
Drogi Czytelniku, Droga Czytelniczko, Drodzy odwiedzający moją stronę CudnaPolska.pl… Jeśli moim wpisem Was zachęciłem do odwiedzenia tego miejsca, albo zainspirowały Was informacje, które przygotowałem, to w ramach wdzięczności możecie nawet drobną kwotą / wirtualną kawą wesprzeć moją działalność. Utrzymanie sprzętu fotograficznego, drona i serwerów kosztuje niemałą kwotę. Jeśli więc wywołałem w Tobie chęć ruszenia się z przed telewizora, aby pooddychać najzwyczajniej życiem i pragnieniami, to kliknij w poniżczy obrazek, gdzie będziesz mógł odwdzięczyć się za dostarczone informacje i mobilizację do działania. Nawet najmniejsze espresso doda mi sił podczas nocnego przygotowywania materiałów. Wasze wsparcie naprawdę motywuje do jeszcze większego wysiłku.
Z góry dziękuję i cieszę się z Twoich odwiedzin – zapraszam ponownie 🙂
© CudnaPolska.pl - Adam Chowaniec - zdjęcia stanowią wyłączną własność intelektualną autora