Wąwóz Homole zwiedziłem kilkukrotnie i w większości przypadków czułem zbyt wielką presję turystyczną. Łatwa dostępność tego szlaku przez dolinę Kamionki, nazwanej Wąwozem Homole, ma właśnie cenę kroczenia czasami w tłoku i gwarze. Warto zatem udać się tutaj poza głównym, wakacyjnym sezonem, a na pewno nie w weekendy, jak i poza głównymi godzinami, czyli o świcie, kiedy jeszcze brakuje wycieczek.
Czy Wąwóz Homole skradł moje serce? Odpowiedź brzmi – nie, ale coś w tym wąwozie jest. Jest sporo mniej uczęszczanych szlaków w okolicy, które mają wg mnie większy potencjał, a i dużo łatwiej na nich napotkać tak pożądaną przeze mnie ciszę. Wąwóz Homole i Wysoka (najwyższy szczyt Pienin), na którą to górę kroczą przez wąwóz jej zdobywcy, coś mają w sobie i jeśli nie byłoby tak tłoczno, to byłoby przyjemniej… ale jest jeszcze coś, co bardzo mi przeszkadza i nie pasuje, o czym w dalszej części.
Jak daleko znajduje się Wąwóz Homole?
Odległość od Wawelu w Krakowie:
Około 2008 rzutów beretem w linii prostej – w moim przypadku KAPELUSZEM … a jeden rzut beretem to 42,1 m., wg oficjalnego rekordu ustanowionego w 2012 r. na Mistrzostwach Świata w Krotoszynie … i tej miary się trzymamy.
Wąwóz Homole i jego historia
Rezerwat Wąwóz Homole został utworzony w 1963 roku, a celem jest ochrona wielu osobliwości przyrody ożywionej i nieożywionej, jak i całości walorów krajobrazowych. Wcześniej prowadzona była w wąwozie gospodarka rolna również z wypasem owiec przez Rusinów, którzy zamieszkiwali te tereny. Praktycznie w tym czasie Wąwóz Homole był pozbawiony drzewostanu, a występujące obecnie świerki, sosny, czy jałowiec naturalnie rozgościły się na tum popastwiskowym terenie.
Rezerwat Wąwóz Homole wykorzystywany jest obecnie nie tylko dla celów turystycznych, ale również naukowych, szkolenionych i dydaktycznych. Przebiega tędy również ścieżka dydaktyczna przez Wysoką, Przełęcz Rozdziela, Rezerwat Biała Woda.
Obecny kształt Wąwóz Homole zawdzięcza ruchom tektonicznym wypiętrzającym skały oraz stale rzeźbiącego i wijącego się doliną potoku Kamionka. A do Chronionej flory zalicza się tutaj: Dwulistnik muszy, Rozchodnik ostry, Dziewięćsił bezłodygowy, Urdzik karpacki, Skalnica gronkowa, Wozchodnik wielki, Lilia złotogłów, Cis pospolity, Bluszcz pospolity, Rojownik włochaty, Smargliczka skalna, Stokrotnica górska.
Wąwóz Homole, jego atrakcje i obecne zagospodarowanie
Zatem po poznaniu nieco czym jest Wąwóz Homole, wchodzimy między struktury skalne. Warto wspomnieć, że jest tutaj już opustoszała budka kasowa, w której jeszcze na początku XIX wieku pobierano opłaty za wstęp do Rezerwatu. Obecnie można cieszyć się z pobytu w tym miejscu bezpłatnie. Cała ścieżka na którą się wybieramy nie jest ciężka, nie jest długa, dolina ma około kilometra długości, potok Kamionka przeskakuje w kilku miejscach po progach skalnych tworząc małe wodospadziki, a największy spotkasz właśnie przy wejściu. Tuż za nim po lewej stronie zaobserwujesz szereg skał o dość imponujących rozmiarach: Wapiennik, później Grzebień, skały które górują nad całym obszarem i mogą swoimi rozmiarami wręcz przytłaczać, a dalej jeszcze Wysoka Skała, Czajakowa Skała.
Ścieżka wije się i przecina wielokrotnie z potokiem, jest kamienista i miejscami mokra. Przejścia ponad wodami potoku były kiedyś poprowadzone drewnianymi mostkami, które zastąpiono metalowymi i szczerze mówiąc są to te elementy, które totalnie nie pasują do klimatu… wszędzie metalowe mostki, schodki, podeściki… Wprowadzenie industrialnych elementów do natury wydaje się wielkim pudłem i sprawia, że czuć się można tutaj, jak na jakimś sztucznym wybiegu w ZOO, w którym zabrakło tylko zwierzyny. Jest to po prostu nietrafiona zamiana, dodaj do tego jeszcze hałasujące na metalowych kratach obuwie i pozorny nawet czar tego miejsca pryska, jak bańka mydlana.
Sam Wąwóz Homole jest dość wąski, przejdziesz przez dwie polany. Pierwsza z nich to Dubantowska Polana, przy której jest chyba największa osobliwość całego rezerwatu, a są to Kamienne Księgi, skałki przy polanie, z którymi wiąże się legenda. Mianowicie w księgach owych, jak mawiali starzy Łemkowie mieszkający w Jaworkach, zapisane są wszystkie losy ludzkości po wsze czasy. Pismo to jest jednak zaszyfrowane, aby nikt nie mógł odczytać, jednak jeśliby udała się ta sztuka komuś, to niech wie, że spotka się to ze sprzeciwem Wszechobecnego i zostanie nałożona na niego sankcja w postaci odebrania głosu… co też zostało uczynione z pewnym popem ze Słowacji… Pytanie, po co byłoby pisać, żeby ktoś mógł coś odczytać, aby go ukarać…? To nie trzyma się kupy, ale warto może skoncentrować się i spróbować odczytać, może są tam zapisane wyniki meczów naszej reprezentacji narodowej przez następne dziesięciolecia, może czeka nas jakiś cud w tej dziedzinie 😊
Od Polany Dubantowskiej, na której to zasiadają czasami rzesze turystów, konsumują kanapki i popijają napojami bezalkoholowymi, albo tez z jakąś tam jego zawartością, dolina zmienia nieco charakter i wchodzimy na kamienistą, wiecznie mokrą ścieżkę przez las w kierunku niedalekiej drugiej Polany Jameriska pod Jameriskową Skałą. Odcinek ten jest bardzo śliski i błotnisty miejscami, musicie tutaj uważać, nie urządzać sobie wyścigów, czy też przepychanek, te kamienie są wiecznie zlane wilgocią i do tego wyślizgane.
Kiedy dotrzesz do Polany Jameriska, po obmyciu butów i wyjściu ewentualnym na skałę widokową, masz do wyboru trzy warianty:
– powrót przez Wąwóz Homole do Jaworek,
– powrót do Jaworek równoległą ścieżką przez Bukowinki i po drodze odwiedzić Bacówkę z wyrobami regionalnymi, w tym wypadku skręcasz na polanie w lewo i jeśli nie chce się Tobie schodzić, to możesz zjechać kolejką linową Jaworki-Homole.
– wyjście na Wysoką, najwyższy szczyt Pienin zaliczany do Korony Gór Polski, znajdujący się na terenie Rezerwatu Wysokie Skałki.
– przejście dalej ścieżką dydaktyczną w kierunku najpierw Wysokiej, a potem powrót do Jaworek przez Przełęcz Rozdziela i Rezerwat Biała Woda.
– po zaliczeniu Wysokiej możesz iść na zachód na Durbaszkę i do Schroniska pod Durbaszką, a później zejść kilka rzutów kapeluszem na zachód od wejścia w Wąwóz Homole, którym wchodziliśmy na początku.
Jakie Wąwóz Homole pozostawia u mnie wrażenia?
Jak pisałem wcze sniej Wąwóz Homole nie zachwycił mnie, choć byłem kilkukrotnie, po prostu przechodziłem to z dołu, to z góry. Metalowe umocnienia, których jest naprawdę dość sporo, tworzą nienaturalną industrialną dżunglę, która kompletnie nie wpada w moje gusta, szukam natury i jak najbardziej naturalnych wrażeń, co daje takie poczucie połączenia z dotykanym drewnem, skałami ziemią, takiego komfortu wewnętrznego, że jesteś w miejscu przeznaczonym właśnie dla Ciebie. Tego tutaj nie doświadczam.
Ostał się jeno jeden mostek drewniany, który tam pasuje, może kiedyś przyjdą jacyś złomiarze, rozbiorą, zabiorą metalowe schody i powróci się tym samym do naturalnego projektu z drewna, a może jak je rdza zacznie chwytać, to tym samym będzie pretekst do powrotu ku tradycyjnego, bardziej przyjaznego człowiekowi materiału, jakim jest drewno?
Ale warto przejść się, spokojnie w godzinę się wyrobisz, nawet w niecałą, a poznać można nieco historii, nasycić się wiedzą o tym rejonie, a to tez jest ważne.
Jednakże jest to moje odczucie subiektywne i każdy będzie miał swoje… dla mnie Wąwóz Homole jest przeciętną atrakcją, ale mimo niepasujących aspektów, wartą zobaczenia jeśli jesteś w okolicy.
Kilka wskazówek praktycznych dotyczących Wąwozu Homole
- Na czas pisania tego wpisu wejście do Wąwozu Homole jest bezpłatne.
- W niedalekiej odległości od wejścia jest kilka parkingów, karczm, sklepy.
- Szlak nie jest wymagający, jest w nim sporo ułatwień, mostków, schodków, ale kamienie i druga, głębsza część szlaku potrafi być śliska i błotnista, uważaj jak stawiasz nogi.
- Z uwagi na śliskie kamienie i błoto miejscowe, pilnuj dzieci.
- Przez Wąwóz Homole biegnie szlak w kierunku Wysokiej, najwyższego szczytu Pienin zaliczanego do Korony Gór Polski.
- W górnej części Wąwozu Homole możesz skręcić w równoległą ścieżkę do Jaworek przez polanę widokową Bukowinki i odwiedzić po drodze Bacówkę z regionalnymi wyrobami. Znajduje się tutaj też górna stacja kolei linowej oraz obszerny punkt gastronomiczny Szałas Bukowinki.
- Jeśli mogę mieć prośbę, to nie wchodźmy na skałę Kamienne Księgi, jest to tak osobliwa skałka, że może warto ją uszanować i nie wskakiwać na nią, co jest dość powszechne w tym Rezerwacie, a pamiętajmy, że jesteśmy właśnie w Rezerwacie, więc szanujmy to, co chronione 😉
W skrócie, jak dotrzeć do Wąwozu Homole
Jeśli przemieszczasz się busem od strony Szczawnicy w kierunku Jaworek, to przy wejściu w Wąwóz Homole mamy przystanek, przejazd busem nie kosztuje zbyt wiele, a dojedziesz w kilkanaście minut.
Jeśli podążasz w kierunku Wąwozu Homole samochodem, to jest tutaj kilka parkingów płatnych poniżej i powyżej Wąwozu. Motocykliści zapewne znajdą również dla siebie jakieś darmowe miejsca.
Szlaki na trasie:
Zielony Szlak z Jaworek przez Wąwóz Homole w kierunku dawnego pieszego przejścia granicznego pod Wysoką.
Niebieski Szlak graniczny ze Szczawnicy w kierunku Obidzy – niezwykle widokowy.
Czerwony Szlak z Jaworek w kierunku Obidzy.
Żółty Szlak z Jaworek na Przełęcz Rozdziela przez Rezerwat Biała Woda.
Przebiega obok również Szlak Rowerowy Szczawnica – Piwniczna-Zdrój przez Jaworki.
Jest tutaj również sieć szlaków do turystyki konnej.
Co warto zobaczyć w okolicy Wąwozu Homole?
Sam Wąwóz Homole to tylko jedna z atrakcji w okolicy Jaworek, wiele wyjść na Wysoką, czy w kierunku Durbaszki zaczyna się właśnie u wrót do tej doliny. Samo przejście Wąwozu Homole zabierze Wam może pół godziny, może godzinę, w zależności od natłoku turystów, więc naturalnie wychodzi z głowy pomysł, aby uzupełnić wycieczkę o sąsiadujące atrakcje.
W okolicy warte zobaczenia:
- Rezerwat Biała Woda – urokliwe miejsce na wschód od Wąwozu Homole.
- Wysoka – najwyższy szczyt Pienin i Rezerwat Wysokie Skałki.
- Durbaszka i Schronisko pod Durbaszką – widoki z ciszą w tle: durbaszka.pl
- Wysoki Wierch – piękny i widokowy szczyt na zachód od Durbaszki.
- Muzeum Pienińskie w Szlachtowej: Muzeum Pienińskie
- Wejście do Wąwozu Homole
- Dubantowska Polana i Kamienne Księgi
- Polana Jameriska
- Polana Bukowinki
- Wysoka i Rezerwat Wysokie Skałki
- Ruiny starego schroniska
- Rezerwat Biała Woda
- Schroniska pod Durbaszką
- Wysoki Wierch
- Muzeum Pienińskie
Przeglądnij galerię zdjęć Wąwozu Homole
Drogi Czytelniku, Droga Czytelniczko, Drodzy odwiedzający moją stronę CudnaPolska.pl… Jeśli moim wpisem Was zachęciłem do odwiedzenia tego miejsca, albo zainspirowały Was informacje, które przygotowałem, to w ramach wdzięczności możecie nawet drobną kwotą / wirtualną kawą wesprzeć moją działalność. Utrzymanie sprzętu fotograficznego, drona i serwerów kosztuje niemałą kwotę. Jeśli więc wywołałem w Tobie chęć ruszenia się z przed telewizora, aby pooddychać najzwyczajniej życiem i pragnieniami, to kliknij w poniżczy obrazek, gdzie będziesz mógł odwdzięczyć się za dostarczone informacje i mobilizację do działania. Nawet najmniejsze espresso doda mi sił podczas nocnego przygotowywania materiałów. Wasze wsparcie naprawdę motywuje do jeszcze większego wysiłku.
Z góry dziękuję i cieszę się z Twoich odwiedzin – zapraszam ponownie 🙂
Pingback: Rezerwat Biała Woda - Cudna Polska