Łąki Nowohuckie pamiętam z lat młodzieńczych, kiedy to w Nowohuckim Centrum Kultury przy ówczesnym Placu Centralnym odbywały się koncerty rockowe, przeglądy muzyczne. Było ich sporo i jakoby zwiedzanie Łąk Nowohuckich przed koncertami stawało się rutyną. To był przełom lat 80-90 XX wieku i teren ten był dość podmokły i dziki.
W ostatnim czasie nosi mnie po Nowej Hucie i przy okazji postanowiłem zobaczyć jak wyglądają Łąki Nowohuckie po ustanowieniu tutaj użytku ekologicznego w 2003 roku.
Jak daleko do Łąk Nowohuckich?
Odległość od Zamku Królewskiego na Wawelu:
Około 170 rzutów beretem w linii prostej – w moim przypadku KAPELUSZEM … a jeden rzut beretem to 42,1 m., wg oficjalnego rekordu ustanowionego w 2012 r. na Mistrzostwach Świata w Krotoszynie … i tej miary się trzymamy.
Jak powstały i czym są Łąki Nowohuckie
Przez setki lat, a i zapewne przez tysiące przed wiekiem XVIII nasza największa rzeka Wisła tworzyła koryto swoje w bardzo naturalny sposób. Koryto zmieniało się na przestrzeni dziejów Krakowa i okolic, meandrowała Wisła w tym rejonie dość mocno i była rzeką nieprzewidywalną. To właśnie w wieku XVIII, po jednym w dość sporych wezbrań wody, potężny nurt Wisły postanowił wytyczyć sobie nowe koryto odcinając obecny obszar Łąk Nowohuckich, gdzie utworzyło się starorzecze.
Takich starorzeczy w obrębie krakowskiego odcinka Wisły jest jeszcze sporo, są mniej lub bardziej urocze, mniej lub mocniej zarośnięte. Przed rozbudową Krakowa, jeszcze w okresie międzywojennym XX wieku było w okolicy sporo naturalnych łąk nadwiślańskich, które tworzyły się na rozlewiskach. Wiele z nich zostało zaadoptowanych pod budownictwo, pod działki, natomiast w Nowej Hucie została się ostania naturalna łąka nadwiślańska okolic Krakowa.
Kiedy Wisła zmieniła swoje koryto wytyczając je na południe od Łąk Nowohuckich, na ich terenie powstałe starorzecza zaczęły powoli zanikać i ustępować miejsca roślinności. Pozostałościami po starorzeczach są podmokłe łąki oraz małe oczko wodne we wschodniej części.
Łąki Nowohuckie i Obszar Natura 2000
Jak już wspomniałem w 2003 roku Łąki Nowohuckie uzyskały status użytku ekologicznego, a ponadto obszar został włączony do ogólnoeuropejskiej sieci obszarów Natura 2000, której celem jest ochrona zarówno unikatowej fauny, jak i flory. W przypadku Łąk Nowohuckich chodziło głównie o ochronę rzadkich motyli, dla których naturalne łąki nadwiślańskie stworzyły idealne warunki do życia i rozmnażania. Z drugiej strony np. inwazyjna trzcina pospolita, która zarasta Łąki Nowohuckie daje schronienie dla gniazdujących tutaj ptaków. Zatem należy zadbać o zachowanie naturalnej łąki będącej żywicielem dla rzadkich motyli poprzez ograniczenie zarastania jej przez inwazyjną roślinność.
Zabiegi, jakie są stosowane na tym terenie, to systematyczne wykaszanie inwazyjnej roślinności do poziomu, który jest w stanie zapewnić bezpieczeństwo lęgowe ptaków. Oprócz dbania o wspomnianą równowagę pomiędzy roślinnością macierzystą i inwazyjną, ważne jest również utrzymanie odpowiedniej wilgoci, aby właśnie roślinność żywicielska dla motyli mogła przetrwać jeszcze wiele setek lat na tym obszarze. Zatem wykonywane są okresowe czyszczenia licznych cieków wodnych, które są odpowiedzialne za nawadnianie. Czasami będziesz mieć wrażenie, że Łąki Nowohuckie, to jakby pozostałości po może polach ryżowych, gdzie nie popatrzysz wszędzie woda, co stanowi wyjątkowość tego miejsca.
Aktywność fizyczna na Łąkach Nowohuckich
Najwięcej spotkasz tutaj spacerujących, choć będą to najczęściej okoliczni mieszkańcy, gdyż Łąki Nowohuckie nie są rozpowszechniane na szerszą skalę. Może i dobrze, bo jest tutaj w miarę cicho i przytulnie. Jest tutaj ścieżka dydaktyczna dookoła Łąk Nowohuckich, częściowo przerośnięta dzikością, zwłaszcza w północno-zachodniej części, ale prowadzone są tutaj zajęcia dydaktyczne dla szkół z zakresu przyrody. Przez wał na południowej części poprowadzona jest ścieżka szutrowa, gdzie spotkasz również rowerzystów i biegaczy, ale rodziny z wózkami dziecięcymi również spędzą tutaj przyjemny czas.
Jest to teren który sprzyja odpoczynkowi, całość usytuowana jest poniżej skarpy, na której od północnej strony znajdują się osiedla mieszkalne oraz Nowohuckie Centrum Kultury. Jest tutaj też sporo ławek, gdzie można przycupnąć, a świergot ptaków sprzyja wyciszeniu i medytacji. Nie tylko od wiosny do jesieni można odwiedzać Łąki Nowohuckie, w okresie zimowym tworzone są tutaj trasy dla narciarstwa biegowego, a podmokły teren łąk zamarza, narciarze biegowi mogą tutaj spędzać przyjemne, długie chwile.
Należy również wspomnieć o pięknej aktywności, którą takie właśnie naturalne, podmokłe tereny stworzyły, a mowa o fotografii przyrodniczej, jeśli przybędziesz tutaj o świcie i spędzisz na Łąkach Nowohuckich cały dzień, to z pewnością wyjedziesz z tego cichego miejsca ze sporą garstką udanych kadrów. Przyzna szczerze, mimo że Łąki Nowohuckie to jedno z wielu naturalnych miejsc w Nowej Hucie, to są najpotężniejsze, ponad 57 ha czystej Natury i potrafią zaspokoić naturalne pragnienie jedności z Naturą.
O różnorodności flory i fauny poczytasz na tablicach informacyjnych rozmieszczonych w kilku miejscach przy ścieżce dydaktycznej.
Kilka wskazówek praktycznych podczas odwiedzin Łąk Nowohuckich
- Łąki Nowohuckie są dostępne dla wszystkich, ale nie w każdej części, jeśli chodzi o ścieżkę przez wał od południowej strony, to jest ona utwardzona kamieniem z ławkami i spokojnie można spacerować nawet z wózkiem dziecięcym, czy też inwalidzkim, co jest wielkim plusem.
- Jeśli chodzi o ścieżki już przez łąki, to trzeba mieć na uwadze, że jest tutaj sporo podmokłego terenu oraz cieki wodne przez które prowadzą czasami chybotające się prowizoryczne pomosty… czyli po prostu położone deski. Niejeden tutaj narzekał na przemakające buty, tak więc zadbanie o obuwie wodoodporne będzie wskazane.
- Z uwagi na podmokły teren i cieki wodne uważajcie szczególnie na małe dzieci, może miejscami być nieprzyjemnie.
- Cały teren jest obniżony od poziomu osiedli o solidne kilka metrów, podczas deszczów, może na skarpie być ślisko, więc też uważajcie, bo zejście jest po wyślizganej ścieżce.
- Przy Nowohuckim Centrum kultury stoją food trucki, gdzie znajdziecie coś dla siebie. Zaraz obok jest też przyjazny grill bar. Ale, jeśli mam szczerze polecić coś z czasów starej Nowej Huty, to Restaurację Stylowa na Alei Róż, w której nadal czuć ducha nowohuckiego socjalizmu.
Łąki Nowohuckie – jak do nich dotrzeć?
Łąki Nowohuckie znajdują się dosłownie 2 rzuty Kapeluszem od placu głównego Nowej Huty, czyli Placu Reagana. Dotarcie do tego miejsca zarówno komunikacja miejską, jak i samochodem nie stanowi nawet najmniejszego wyzwania. Tramwaje, które docierają tutaj z czterech kierunków, w tym z kierunku Dworca Głównego w Krakowie, zatrzymują się na przystankach dosłownie co kilka minut.
Jeśli jednak przyjedziesz tutaj samochodem, albo motocyklem, to w obrębie Placu Reagana jest sporo darmowych parkingów z największym przy NCK. Nie ma tutaj strefy płatnego parkowania, więc można swobodnie dysponować czasem bez jakichkolwiek kosztów dodatkowych.
Co warto zobaczyć w okolicy Łąk Nowohuckich?
Nowa Huta jest tą dzielnicą Krakowa, która najrzadziej jest odwiedzania przez turystów, a to wielki błąd, jest tutaj ogromna różnorodność atrakcji.
W pobliżu Łąk Nowohuckich warto zobaczyć:
- Aleja Róż – kiedyś słynęła z Pomnika Lenina i alei obsadzonej czerwonymi różami, teraz po niedawnej przebudowie stworzono nowe rabaty różane, które wiosną i latem będą cieszyć oczęta.
- Restauracja Stylowa przy Alei Róż – odwiedź jeśli masz ochotę na jeszcze nieco postkomunistycznego klimatu podczas obiadu. Wspomnę, że warto, bo obiady są treściwe i wyjątkowo smaczne.
- Kopiec Wandy – jedyny kopiec usytuowany w Nowej Hucie. Wanda, jak wiemy nie chciała Niemca i tak powstała legenda, którą koniecznie przypomnij sobie przed odwiedzeniem tego miejsca. Mimo, że jest najmniejszy z czterech głównych Kopców Krakowskich, to ostał się jeszcze, jako jedyny z naturalną ścieżką prowadzącą na szczyt.
- Zalew Nowohucki – najczęściej odwiedzany zbiornik wodny Nowej Huty i najbardziej zagospodarowany. Można tutaj spędzić aktywnie sporą ilość czasu lub po prostu posiedzieć przy działającej tężni solankowej.
- Alejka utwardzona.
- Staw po starorzeczu.
- Główna ścieżka przez środek łąk.
- Nowohuckie Centrum Kultury.
- Plac Reagana.
- Aleja Róż.
- Restauracja Stylowa.
- Kopiec Wandy.
- Zalew Nowohucki.
- Tężnie solankowe.
- Jeden z parkingów.
- Food trucki.
- Grill Bar.
Jeśli znalazłeś inspoirację, albo przydatne informacje (które zawsze prowadzą do oszczędności finansowych, z czego się cieszę), to możesz owymi korzyściami podzielić się ze mną, wspierając moją twórczość, która też kosztuje spore pieniądze. Kliknij w poniższy link, który da Tobie możliwość odwdzięczenia się i postawienia mi espresso lub latte, które uwielbiam. Z góry dziękuję 🙂
Zobacz Łąki Nowohuckie na filmie
© CudnaPolska.pl - Adam Chowaniec
Łąki Nowohuckie w obiektywie - przeglądnij galerię zdjęć
Drogi Czytelniku, Droga Czytelniczko, Drodzy odwiedzający moją stronę CudnaPolska.pl… Jeśli moim wpisem Was zachęciłem do odwiedzenia tego miejsca, albo zainspirowały Was informacje, które przygotowałem, to w ramach wdzięczności możecie nawet drobną kwotą / wirtualną kawą wesprzeć moją działalność. Utrzymanie sprzętu fotograficznego, drona i serwerów kosztuje niemałą kwotę. Jeśli więc wywołałem w Tobie chęć ruszenia się z przed telewizora, aby pooddychać najzwyczajniej życiem i pragnieniami, to kliknij w poniżczy obrazek, gdzie będziesz mógł odwdzięczyć się za dostarczone informacje i mobilizację do działania. Nawet najmniejsze espresso doda mi sił podczas nocnego przygotowywania materiałów. Wasze wsparcie naprawdę motywuje do jeszcze większego wysiłku.
Z góry dziękuję i cieszę się z Twoich odwiedzin – zapraszam ponownie 🙂
© CudnaPolska.pl - Adam Chowaniec - zdjęcia stanowią wyłączną własność intelektualną autora